چکیده:
افزایش جمعیت و توسعه بیرویه شهرها، نبودن الگوی مصرف مناسب، افزایش تبلیغات و گسترش بستهبندیهای پلاستیکی، از مهمترین معضلات شهرنشینی و مدیریت مواد زاید جامد میباشند. امروزه مهندسی و مدیریت پسماند، به عنوان یکی از علوم پیشرفته در سطح جهان مطرح بوده و جزء جداییناپذیر مدیریت شهری است. مدیریت پسماند به عواملی همچون تولید، جمعآوری، حملونقل، دفع و بازیافت مربوط میشود که جهت انجام صحیح آن و تحقق توسعه پایدار، همکاری چندین نهاد، ضروری خواهد بود. مدیریت چنین سازوکاری نه تنها با روشهای سنتی امکانپذیر نیست بلکه روش مدیریت اجرایی نیز متناسب آن نمیباشد. بنابراین راهی جز مدیریت راهبردی و استراتژیک برای آن وجود ندارد. همچنین، کاهش آلودگیها، بازیابی و استفاده مجدد از پسماندها، تولید محصولات سازگار با محیطزیست، افزایش دوام مواد اولیه و کاهش پسماندها، از زاویه کلان اقتصادی توجیهپذیر و قابل بررسی میباشند و اغلب باعث افزایش بازده اقتصادی در سطح خانوادهها، واحدهای صنعتی و لایههای اجتماعی گوناگون میگردند. آنچه حائز اهمیت است و موجب این سوددهی میشود، نحوه تامین بودجه یا سرمایهگذاری ابتدایی جهت انجام این پروژهها میباشد. نکته مهم در خصوص تامین مالی پروژههای مواد زاید جامد، دستیابی به کاهش هزینهای است که در اثر اعمال مدیریت کاربردی، امکانپذیر گردیده و بستر لازم جهت جذب منابع مالی مورد نیاز را فراهم میآورد. کسب انرژی و تولید برق و گاز، وجود تسهیلات و تجهیزات جهت بازیافت و تولید کمپوست، همگی از جمله راهکارهایی هستند که کاهش هزینه و ایجاد منابع درآمدی را در برمیگیرند. مقاله حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با هدف کاربردی، نگارش یافته و با استفاده از پژوهشها، کتب و مقالات مرتبط، به توضیح مدیریت پسماند در شهرداریها، روشهای تامین مالی این مدیریت، کاهش هزینه حاصل از آن در شهرداریها و نهایتا تاثیر مدیریت پسماند در تامین مالی و کاهش هزینه شهرداری تهران، پرداخته است
خلاصه ماشینی:
"بدین ترتیب به منظور دستیابی به روشهای مؤثر برای جذب درآمدهای پایدار که در مدیریت شهری از اهمیت ویژهای نیز برخوردار میباشند، لازم است که مطالعات پایه راهبردی، انجام و کرسی نظریهپردازی در موضوع مالیه شهری ایجاد گردد تا با نقد اصولی و مبانی روشها و با شناسایی دقیق ماهیت هزینهها، راهکارهای عملیاتی پایدار در تأمین منابع مالی، مورد بررسی قرار گیرد و نهایتا روشها و مدلهای جدیدی ارائه شود.
مدیریت مواد زاید جامد در حقیقت انتظامدهنده مراحل کنترل تولید، ذخیرهسازی، جمعآوری، حملونقل، تبدیل یا بازیافت و دفع زباله است که در آن، بهینهترین اصول و اقدامات جهت رعایت ملاحظات بهداشتی، اقتصادی، حفاظت و زیباشناختی به همراه روشهای اداری، مالی، قانونی و برنامهریزی به کار گرفته میشود (حیدرزاده، 1381).
در برخی از مواقع، متصدیان، تمام منابع مالی مورد نیاز پروژه را شخصا از طریق آورده نقدی و غیرنقدی تأمین میکنند که در این صورت کلیه منافع پروژه از جمله درآمد حاصل از کاهش آلایندهها نیز در اختیار متصدیان قرار میگیرد و آنها میتوانند به هر نحوی که مناسب میدانند آن را بفروشند.
همچنین کاهش حداکثری در میزان پسماند ورودی به محل دفن از طریق بازیافت انرژی و مصرف این انرژی در درون سیستم خود، یا از طریق تولید کمپوست به ظرفیت حداکثر و اقتصادی و استفاده از آن در فضای سبز شهری نیز میتواند منجر به کاهش هزینه در شهرداری تهران گردد.
در صورتیکه به مسائلی همچون جنبههای حقوقی، ساختاری، آگاهی و مشارکت عمومی، ضمانت اجرایی بخش خصوصی و ثبات مالی ترتیب اثر داده شود، مدیریت پسماند علاوه بر این که هزینه خود را تأمین مینماید، میتواند برای شهرداری تهران نیز درآمدزایی داشته و حتی منجر به کاهش هزینههای آن گردد."