چکیده:
هدف این مقاله، بررسی زندگی سیاسی سعد زغلول، رهبر مصر در انقلاب 1919م، و نقش این مبارز ملی گرا در نهضت ناسیونالیستی این کشور است. مطالعه فعالیت سیاسی زغلول که با انقلاب عربی پاشا آغاز شد و 9 سال پیش از استقلال کامل مصر در سال 1936م به پایان رسید، جریان مبارزه ناسیونالیستی مصر را در این برهه زمانی مرور می کند. نهضتی که هدف آن کوتاه نمودن دست استعمارگران انگلیسی از دامان مصر بود. مطالعه این دوران و بررسی کنش سیاسی سعد زغلول، بدون شناخت زمینه تاریخی دورانی که سعد در آن می زیست، امکان پذیر نیست. در این راستا بایستی، وضعیت استعمار جهانی و تاثیر آن بر جریان ناسیونالیسم مصر، مورد بررسی قرار گیرد. این کنکاش خود، فرصتی برای مطالعه تاریخ استعمار در این برهه زمانی را فراهم می آورد
خلاصه ماشینی:
مطالعة فعالیت سیاسی زغلـول کـه بـا انقلاب عربی پاشا آغاز شد و ٩ سال پیش از اسـتقلال کامـل مصـر در سـال ١٩٣٦م بـه پایـان رسـید، جریان مبارزة ناسیونالیستی مصر را در این برهة زمانی مـرور مـی کنـد.
استعمار از زمان ورود به مصر تا پیش از جنگ جهانی اول اروپا در سدة نوزدهم در بهترین وضعیت خویش قرار داشت و در اواخر این سده جهان شاهد عظمتی بود که به هیچ وجه زوال آن را حدس نمی زد.
ورود بریتانیا به مصر به بهانة حمایت از خـدیو در مقابـل انقـلاب عرابـی پاشـا صـورت گرفت ، اما استعمار برای توجیه حضور خود در کشورهایی همانند مصر بهانه های قانع کننـدة دیگری نیز داشت ، که عملکرد نسبتا مناسب کرومر بر ادعاهای ایشان صحه می گذاشت و در نتیجه به شکلی مانع پیشرفت نهضت ناسیونالیسم مصری در این دوران می گشت .
در حقیقـت استعمار تلاش داشت تا خود را حامی مردم ستمدیده و به ویژه کشاورزان نشان دهد و از ایـن طریق حضور خویش در این کشورها را با نیاز ملت ها بـرای دسـتیابی بـه پیشـرفت و تمـدن ١ ادوارد سعید(١٣٨٢)، فرهنگ و امپریالیسم : بررسی فرهنگ سیاست امپراطوری، ترجمة اکبر افسری ، تهران : توس، ص٤٥.
دورة نخست ، دوره ای بود که اروپا و از آن جمله استعمار انگلـیس هنـوز در اوج اقتدار خویش قرار داشت و نهضت ناسیونالیسم مصر تلاش می کرد تا با کمک خـود اروپـا، بـه جنگ با بریتانیا برود.