چکیده:
بخش بزرگی از تقاضا برای سوختهای فسیلی در دنیا مربوط به نفت خام میباشد. در دهه های اخیر افزایش مصرف نفت در بخش های مختلف اقتصادی موجب انتشار وسیع مواد آلاینده سمی و گازهای گلخانه ای به ویژه دی اکسیدکربن و نیز بروز آسیب های جهانی همچون گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی شده است. در این ارتباط بررسی رابطه بین متغیرهای اقتصادی و آلودگی های زیست محیطی ناشی از این منابع در بخش نفت حایز اهمیت است. هدف اصلی این مطالعه بررسی ارتباط مذکور در قالب منحنی زیست محیطی کوزنتس است. بدین منظور از متغیرهای اقتصادی ارزش افزوده بخش نفت، دی اکسید کربن منتشر شده ناشی از مصرف انرژی و متغیر نوسانات قیمت نفت طی سال های 1339 تا 1388 ایران استفاده گردید. مدل سازی نوسانات قیمت نفت با بهره گیری از روش واریانس ناهمسان شرطی خودرگرسیو (ARCH) و مدل سازی رابطه کوزنتس از طریق مدل خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) صورت گرفت. نتایج تحقیق نشاندهنده وجود رابطه زنگوله ای شکل بین ارزش افزوده بخش نفت و دی اکسید کربن تولید شده ناشی از مصرف آن است که بر همین اساس فرضیه کوزنتس در بخش انرژی را مورد تایید قرار داد. همچنین، نتایج حاصل از مدل نشان داد که نوسانات قیمت نفت تاثیر معنیدار و معکوسی بر انتشار دی اکسید کربن دارد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج تحقیق نشاندهنده وجود رابطه زنگولهای شکل بین ارزشافزوده بخش نفت و دیاکسیدکربن تولید شده ناشی از مصرف آن است که بر همین اساس فرضیه کوزنتس در بخش انرژی را مورد تأیید قرار داد.
الگوی خودتوضیح با وقفههای گسترده (ARDL) که برای بررسی منحنی کوزنتس در بخش انرژی ایران استفاده گردیده، به صورت زیر میباشد: (2) که در آن LCO، LVA، LUP، LOD و LPP بهترتیب نشاندهنده Co2 ناشی از انتشار مواد نفتی، ارزشافزوده حقیقی بخش نفت، معیار نوسانات قیمت نفت، تولید داخلی نفتمنظور کل تولید داخلی نفت است که درصد بالایی از آن صادر خواهد شد.
تجزیه و تحلیل دادهها برای بررسی رابطه منحنی کوزنتس در بخش انرژی (نفت) ایران، از متغیرهای اقتصادی ارزشافزوده بخش نفت، دیاکسیدکربن منتشر شده ناشی از مصرف انرژی و سایر متغیرهای کمکی از جمله متغیر نوسانات قیمت نفت طی سالهای 1339 تا 1388 ایران استفاده گردید.
روش تحقیق به این صورت است که ابتدا نتایج حاصل از تخمین مدل ARCH که معیاری برای نمایش نوسانات قیمت نفت بهعنوان یکی از متغیرهای موثر در رابطه منحنی زیستمحیطی کوزنتس است، مورد بررسی قرار گرفت و سپس نتایج حاصل از تخمین مدل ARCH در کنار سایر متغیرهای موثر برای برآورد رابطه منحنی زیستمحیطی کوزنتس در قالب الگوی ARDL بهکار گرفته شد، لذا نتایج حاصل از این مطالعه در دو بخش متفاوت مورد بررسی قرار گرفت.
بهمنظور بررسی روابط کوتاهمدت انتشار دیاکسیدکربن در بخش نفت و سایر متغیرهای مورد مطالعه از مدل تصحیح خطا استفاده شد که نتایج آن در جدول 6 آورده شده است."