چکیده:
قلمرو قوانین مالیاتی در زمان، تحت حاکمیت اصولی چون اصل مرور زمان، اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین مالیاتی، اصل اجرای فوری قوانین مالیاتی و اصل سالیانه بودن مالیات میباشد. مقاله پیش رو، رویکردی تطبیقی به اصول فوق در نظام حقوقی ج.ا.ا و سایر کشورها دارد. تحلیل این اصول در نظام حقوقی کشورهای مختلف و مقایسه آن با نظام حقوقی ج.ا.ا. تحقق نسبی آنها را در این کشورها نشان میدهد. در این میان، راجع به اصول سالیانه بودن مالیات، اجرای فوری قوانین مالیاتی و عطف به ماسبق نشدن قوانین ، نظام حقوقی ایران، رویکردی مشابه سایر کشورها در پیش گرفته ؛ اما اصل مرور زمان مالیاتی در قوانین مالیاتی ایران در مرحله وصول مالیات نادیده گرفته شده است .
The dominance of tax laws in the passage of time is under the reign of some principles like the principles of passage of time, unretroaction of tax laws, prompt performance of tax laws and the annual taxes. This article has got a comparative approach to the mentioned principles in the law system of Islamic Republic of Iran and other countries. The analysis of these principles in law system of other countries and its comparison with the law system of IRI presents their relative progression in these countries. Meanwhile, the law system of Iran has applies a similar approach with other countries about annual taxes, prompt performance of tax laws, and unretroaction of laws, butthe principle of the passage of time has been neglected in the reception level of tax laws of Iran.
خلاصه ماشینی:
در این میان، راجع به اصول سالیانه بودن مالیات، اجرای فوری قوانین مالیاتی و عطف به ماسبق نشدن قوانین ، نظام حقوقی ایران، رویکردی مشابه سایر کشورها در پیش گرفته ؛ اما اصل مرور زمان مالیاتی در قوانین مالیاتی ایران در مرحله وصول مالیات نادیده گرفته شده است .
ماده ١٥٧ قانون مالیات های مستقیم بیان میدارد که : «نسبت به مودیان مالیات بردرآمد که در موعد مقرر از تسلیم اظهارنامه درآمد خودداری نمودهاند، یا اصولا طبق مقررات این قانون مکلف به تسلیم اظهار نامه در سررسید پرداخت مالیات نیستند، مرور زمان مالیاتی پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات می باشد و پس از گذشتن پنج سال مذکور مالیات متعلق قابل مطالبه نخواهد بود؛ مگر اینکه ظرف این مدت درآمد مودی تعیین و برگ تشخیص مالیات صادر و حداکثر ظرف سه ماه پس از انقضای ٥ سال مذکور برگ تشخیص صادر و به مودی ابلاغ شود».
عدم پیش بینی مرور زمان برای وصول مالیات ها در قوانین مالیاتی ایران، ایراد مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
موضوع عطف به ماسبق نشدن قوانین مورد غفلت واقع شده و بیان میدارد که : «تاریخ اجرای این قانون از اول سال ١٣٨١ خواهد بودو کلیه اشخاص حقوقی که شروع سال مالی آنها از اول فروردین ماه ١٣٨٠ به بعد باشد نیز از لحاظ ترتیب رسیدگی و نرخ مالیاتی مشمول این قانون خواهند بود...