چکیده:
ارزش ها از ابتدا به عنوان یک مفهوم محوری در علوم اجتماعی مطرح بوده است . مطالعه ی ارزش ها برای تبیین شخصیت و نظام های اجتماعی بسیار مهم وتعیین کننده است .ارزش ها برای بازنگری درجامعه وفرد ، دنبال کردن تغییرات در طول زمان وبرای تبیین پایه های انگیزشی رفتار ونگرش ها استفاده می شوند . افراد وگروه ها در ارزش ها متفاوت هستند ، با توجه به تغییراتی که در سال های اخیر در زمینه ی حضور زنان در عرصه های آموزشی در سطوح مختلف بوجود آمده است سئوال اصلی تحقیق این است که آیا دستیابی زنان به تحصیلات عالی توانسته است جهت گیری زنان را به سمت ارزش های توسعه سوق دهد. دیدگاه های نوین از کارل مارکس تا دانیل بل استدلال می کندکه توسعه اقتصادی، تغییرات فرهنگی را ایجاد می کنند ،اما دیگران از وبر تا هانتیگتون ادعا می کنند که ارزش های فرهنگی بر جامعه تاثیر می گذارند .دراین تحقیق تاثیر تحصیلات بر ارزش های توسعه مدار زنان مورد بررسی قرار گرفته است و برای سنجش ارزش های توسعه مدار با یک رویکرد فرهنگی دیدگاههای جامعه شناسی را در زمینه تغییرات وتوسعه و دیدگاههای روان - شناسی اجتماعی در زمینه ارزش ها را بررسی کرده و براساس مبانی نظری خوشه های از ارزش ها را بدست آورده ایم . سپس با ساخت پرسشنامه ی اولیه و انجام مطالعه مقدماتی و تحلیل عاملی خوشه ای از ارزش ها را که بر روی یک عامل قرار گرفته اند را انتخاب کرده ایم که عبارتند از: جهانی گرایی، عام گرایی، اعتماد، علم گرایی، عقلانیت و رضایت از زندگی است .جامعه نمونه ٥٣٤ زن١٥-٤٥ ساله شهرشیراز هستند، روش تحقیق پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه بود. پرسشنامه دارای روایی صوری است . و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده کرده ایم یافته های تحقیق نشان میدهد که تحصیلات عالی گرایش به ارزش های علم گرایی وجهانی گرایی را افزایش میدهد. و میانگین عام گرایی در زنان با تحصیلات عالی بیش از دیگر زنان بوده اما این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبوده است . عقلانیت نیز در زنان با تحصیلات عالی بیش از دیگر زنان بوده، اما این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبوده است .به عبارتی با توجه به ادبیات تحقیق ونظریه ها در زمینه ارزش وتوسعه ، آموزش به عنوان یک عامل اساسی در خلق ارزش های مدرن و توسعه یافته مطرح است .یافته های تحقیق نیز در همین راستا نشان می دهد که آموزش عالی به عنوان یک متغییر مستقل توانسته نوعی قابلیت و تحرک ذهنی در قالب جهت گیری ارزشی زنان به سمت توسعه ایجاد کند.
خلاصه ماشینی:
دراین تحقیق تأثیر تحصیلات بر ارزش های توسعه مدار زنان مورد بررسی قرار گرفته است و برای سنجش ارزش های توسعه مدار با یک رویکرد فرهنگی دیدگاههای جامعه شناسی را در زمینه تغییرات وتوسعه و دیدگاههای روان - شناسی اجتماعی در زمینه ارزش ها را بررسی کرده و براساس مبانی نظری خوشه های از ارزش ها را بدست آورده ایم .
توجه به این عنصر در امر تحول و تغییرات اجتماعی را میتوان بعضا به عنوان امر مقدم تغییر و تحول اجتماعی یا به صورت نتیجه تغییر و تحول اجتماعی میتوان در دیدگاههای اندیشمندان کلاسیک و مدرن مشاهده کرد به علاوه عدم توفیق برنامه ریزی های اقتصادی در زمینه توسعه در کشورهای در حال توسعه سبب تقویت این ایده میشود که "فرهنگ در هر جامعه همراه با ارزش ها و ایدهآلهای اجتماعی اساس و بنیان توسعه را تشکیل میدهد و توسعه به معنای کامل آن نه تنها شامل بالا بردن سطح زندگی، اقتصادی و نجات از فقر و درماندگی و بیسوادی است ، بلکه افزون بر آن، در بر گیرندهی نهادها و بنیانهای فکری روابط اجتماعی، گروهی و طبقاتی است "(توسلی،١٣٧٣،ص٢٦).
ومعتقد است که تکامل ذهنی و فکری نقشی محوری و تعیین کننده در پیشرفت بشر داشته به عبارتی در مرحله اثباتی جوامع از ریشه های خرافات و مابعدالطبیعه گسسته می شوند و استدلالهای عقلی، ارزش و جایگاه ویژهای پیدا میکند؛ بنابراین در بینش کنت یکی از تحولات فکری در جامعه مدرن و توسعه یافته بایستی علم گرایی باشد و توجه به مشاهده و آزمایشی به جای اعتقاد به قدرتهای فراطبیعی است (لهسایی،١٣٨٠ ؛ ریتزر، ١٣٧٧؛ کوزر، ١٣٨٦).
Value in culture and classroom; A Study in the Sociology of the School.