چکیده:
هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی خانوادهدرمانی مبتنی بر الگوی شناختی- رفتاری مذهبمحور، بر ناسازگاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان پسر سال اول الی چهارم دبیرستان بوده است. از میان زوجین مراجعهکننده به کلینیک تخصصی محقق، برای مشاوره خانواده و حل تعارضات خانوادگی از روش نمونهگیری در دسترس، تعداد 40 نفر انتخاب شدند. آنان بهطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسشنامه ارزیابی عملکرد خانواده، پرسشنامه سازگاری دانشآموزان دبیرستانی و عملکرد تحصیلی دانشآموزان بودند. گروه آزمایش 10 جلسه ٤٥ دقیقهای خانوادهدرمانی شناختی- رفتاری مذهبمحور دریافت کردند، درحالیکه گروه کنترل هیچ مداخلهای دریافت نکرد. نتایج حاصل آشکار ساخت که تفاوت معنیداری بین دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان وجود دارد (001/0>p). در گروه آزمایش، در مقایسه با پیشآزمون و گروه کنترل عملکرد خانواده بهطور معنیداری افزایش یافته بود. همچنین میزان سازگاری رفتاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان گروه آزمایش، بهطور معنیداری در مقایسه با پیشآزمون و گروه کنترل افزایش یافت. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که خانوادهدرمانی مبتنی بر الگوی شناختی - رفتاری مذهبمحور، بر بهبود عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان پسر دبیرستانی شهر اهواز مؤثر بوده است.
The present paper seeks to investigate the effectiveness of family therapy based on behavioral-cognitive religion-based model on high school male students' maladjustment and academic performance. Using available sampling، 40 spouses were selected from those who visited the researcher in his/her specialized clinic for family counseling and to solve family conflicts. The results show that there is a significant difference between experiment and control group in terms of family's function and students' adjustment and academic performance (p<0.001). Family's function in experiment group increased significantly in comparison to pretest and control group. Furthermore، the rate of students' behavioral adjustment and academic performance increased significantly in experiment group in comparison to pretest and control group. The research findings indicate that family therapy based on cognitive-behavioral religion-based model improves family's function and male high school students' adjustment and academic performance in Ahwaz.
خلاصه ماشینی:
"نتایج این پژوهش نشان داد که علائم اضطراب در خانواده و فرزندان کاهش یافته و عملکرد عاطفی تحصیلی و سازگاری آنها نیز افزایش یافت (Suveg & et al, 2009, p.
نتایج حاصل از تحلیل آنکوا بر روی میانگین نمرههای پسآزمون عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان زوجین گروه آزمایش و کنترل متغییر منبع تغییرات مجموع مجذورات درجه آزادی میانگین مجذورات F سطح معنیداری عملکرد خانواده پیشآزمون ٨٥٢/١٢٨ ١ ٨٥٢/١٢٨ ٢٦١/١٢ ٠٠١/٠> گروه ٨٢١/٣٥٩ ١ ٨٢١/٣٥٩ ٣٤٧/٣٦ ٠٠١/٠> خطا ٣٣٢/٢٦٥ ٣٥ ٥٨٠/٧ - - همانطور که جدول ٣ نشان میدهد، بین آزمودنیهای گروه آزمایش و کنترل از لحاظ متغییر عملکرد خانواده تفاوت معنیداری در سطح ٠٠١/٠>p وجود دارد.
بحث و نتیجهگیری ازآنجاییکه مذهب بهعنوان یک عنصر مهم در فرهنگ در نظر گرفته میشود و درمانهای شناختی بهشدت متأثر از زمینههای فرهنگی، باورها و ارزشهای درونفرهنگی است و با توجه به بافت مذهبی ایران، مطالعة حاضر بر آن شد تا تأثیر خانواده درمانی شناختی- رفتاری مذهبمحور بر بهبود عملکرد خانواده، سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشآموزان پسر دبیرستانی شهر اهواز را بررسی نماید.
نتایج پژوهش سویج و همکاران نشان داد در گروهی که کودکان و خانواده تحت درمان شناختی- رفتاری قرار داشتند، در نشانههای مرتبط با اضطراب و سازگاری رفتاری (نوجوانان) کاهش یافته و عملکرد تحصیلی آنها متقابلا افزایش یافت (Suveg & et al, 2009, p."