چکیده:
زمینه و هدف: با توجه به اینکه، در اغلب فرهنگها فرآیند تغییر جنسیت به عنوان موضوعی در حوزه مطالعات جنسیت کمتر مورد توجه قرار گرفته است، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر در تسریع اقدام به عمل جراحی تغییر جنسیت در بین جوانان دارای اختلال هویت جنسی در استان تهران انجام گردید. روش بررسی: مطالعه از نوع توصیفی و پیمایشی و برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای خود اجرا استفاده شد. جامعه آماری تحقیق 312 نفر از افرادGID مراجعه کننده به بهزیستی استان تهران بوده است که با استفاده از شیوه نمونهگیری تصادفی و بر اساس فرمول نمونهگیری کوکران، حجم نمونه برابر با 150 نفر به عنوان پاسخگویان تحقیق انتخاب شدند. متغیرهای مستقل تحقیق، عوامل فرهنگی، اقتصادی ـ اجتماعی، ارزشهای مذهبی، حوزه حقوقی ـ مدنی، حوزه سیاسی و عوامل روانی بوده و تغییر جنسیت (از مرد به زن و از زن به مرد) به عنوان متغیر وابسته مطرح گردید. نتایج حاصله از طریق استفاده از آزمونهای آماری و با نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: یافتهها نشان داد؛ با توجه به میزان ضریب همبستگی بدست آمده، 1- عدم حضور یکی از والدین یا هر دو (61/0: زن به مرد) و (76: مرد به زن)؛ 2- حمایت خانواده (43/0: زن به مرد) و (53/0 : مرد به زن)؛ 3- میزان رضایت از خانواده ( 37/0: زن به مرد) و (31/0: مرد به زن)؛ 4- میزان امید به زندگی (53/0: زن به مرد) و (64/0: مرد به زن)؛ 5- برچسب (69/0: زن به مرد) و (73/0: مرد به زن)؛ 6- پایبندی به آداب و رسوم (59/0: زن به مرد) و (70/0: مرد به زن)؛ 7- وضعیت شغلی (59/0: زن به مرد) و (63/0: مرد به زن)؛ 8- میزان درآمد (89/0: زن به مرد) و (91/0: مرد به زن)؛ 9- سطح تحصیلات (67/0: زن به مرد) و (55/0: مرد به زن)؛ 10- پایبندی به اعتقادات دینی (73/0: زن به مرد) (66/0: مرد به زن)؛ 11- عدم وجود لوایح و مفاد قانونی (39/0: زن به مرد) و (26/0: مرد به زن)؛ 12- عملکرد نهادهای دولتی (39/0: زن به مرد) و (33/0: مرد به زن) در گرایش این افراد به تغییر جنسیت موثر است. نتیجهگیری: تحقیق حاضر موید آن است که علل اجتماعی در میزان تسریع اقدام افراد دارای اختلال هویت جنسی به تغییر جنسیت موثر است .با توجه به اینکه مهمترین علل، سطح درآمد و عدم حضور یکی از والدین یا هر دو و برچسب و پایبندی به اعتقادات دینی میباشد، 1- بنابراین با حمایت مالی و بیمه همگانی و ایجاد بیمارستانهای تخصصی و 2- اطلاعرسانی به خانوادهها و 3- آگاهی دادن به مردم، میتوان به آنان یاری رساند.