چکیده:
براساس نظریه اقتصاد بینالملل، روابط تجاری و اقتصادی دو جانبه یا چند جانبه، عمدتا بازی برد- برد است و ایجاد هرگونه محدودیت بر سر راه تجارت به ویژه با اعمال تحریم ها به هر دو طرف تحریم کننده و تحریم شونده آسیب وارد میکند. به لحاظ کشورهای تحریم شونده تقریبا تمام تحریمهایی که از جنگ دوم جهانی به بعد اعمال شده – بجز مورد یوگسلاوی – علیه کشورهای جنوب بوده است. جمهوری اسلامی ایران تقریبا از بدو شکل گیری مورد تحریم آمریکا و متحدان این کشور قرار داشته اما از سال 1384 به بهانه غنی سازی اورانیوم این تحریم ها وارد دور تازه ای شد. هدف اصلی تحریم کنندگان به زعم ایشان ایجاد تغییر بنیادین در رویکردها و سیاست های ایران است. در حال حاضر ایران با بی سابقه ترین تحریم ها در تاریخ اقتصاد جهانی روبروست؛ به طوری که می توان درباره آن اصطلاح جنگ اقتصادی را بکار برد. آمریکا توانسته است با بکارگیری ابزارهای مختلف، متحدان خود و بسیاری کشورهای دیگر را مجاب کند تا در راستای فشار اقتصادی بر ایران با این کشور همکاری کنند. با نگاهی به روند کلیه تحریم های وضع شده از سوی غرب بر علیه کشورمان می توان 5 موج تحریم را شناسایی کرد: تحریم های تکنولوژیک، سرمایه گذاری و تجهیزات نظامی، محدودسازی نقل و انتقالات مالی، تحریم بانک مرکزی، تحریم های فروش نفت و گاز و ممنوعیت مبادلات فلزات گران بها و طلا و مسدودسازی وجوه. هرچند تحریم ها بخش های مختلف اقتصاد ایران را متاثر کرده است اما مقامات اقتصادی کشور کوشیدند با اتخاذ تدابیر مناسب اثرات تحریم ها را مدیریت نمایند.
According to theory of international economics، mutual and multilateral commercial and economical relations are mainly a win-win game so restricting them especially through sanctions could harm both parties of a sanction. After World War II almost all sanctions، except for Yugoslavia، have been imposed against South. Since its constitution، IR Iran has been exposed to the sanctions imposed by USA and its allies but from 2005، uranium enrichment has become an excuse for intensifying sanctions. The main objective of the imposed sanctions is fundamental change of Iran’s nuclear policies and approaches. Now، Iran is suffering from most unprecedented sanctions in the history so they could be referred to as economic wars. Using various tools، USA has been able to persuade its allies and many other countries to impose economic pressure against Iran. All West imposed sanctions against Iran could be categorized in 5 groups: technologic، investment and military equipment sanctions، restricting financial transaction، the Central Bank sanctions، selling gas and oil sanctions، prohibiting precious and gold trade and finally blocking the funds. Even though different sectors of Iran’s economy have been affected by the sanctions، but economic authorities of the country، adopting proper policies have been trying to manage the effects of these sanctions.