چکیده:
فضای مجازی شبکههای اجتماعی اینترنتی یکی از مهمترین ابزارها برای نمود یافتن اثرات جهانی شدن است. این فضای مجازی عرصه وسیعی از اطلاعات و نمودهای مختلف معنایی را ایجاد میکند. افراد در مواجهه با این فضا و تکثر منابع در ساخت هویت، دچار تعلیق (به معنی معلق بودن و سردرگمی) می شوند. از بین رفتن زمان و مکان و نقش بیشتر فضا در دنیای مجازی تجلی آشکاری دارد. افراد در مواجهه با این فضای دوم، بنیانهای هویت خود را متزلزل میبینند و دچار تردید و اضطراب میشوند. اگرچه شبکههای اجتماعی مجازی در فرایند ارتباطات میتوانند دارای تاثیرات مثبت و منفی باشند، پژوهش حاضر تنها بر جنبه های بحرانزای این فرایند تاکید کرده است و یکی از آثار فضای مجازی شبکههای اجتماعی را در جوامع، به خصوص جوامع درحال گذار، ایجاد بحران هویت ملی و دینی می داند.
یافته های پژوهش نشان میدهد که براساس یک تقسیمبندی نسلی، نسل سوم بیشترین کاربران فضای مجازی در ایران بوده و بیش از نسلهای دیگر در معرض آثار ناشی از شبکه های اجتماعی مجازی اند. فضای مجازی نوعی از بحران هویت را در میان طیف گستردهای از جوانان به وجود آورده و این بحران هویت در زمینههای فردی ناهمگونیهای هویتی را سبب شده و به نحوی تعادل اجتماعی را متاثر کرده است. همچنین شبکههای اجتماعی مجازی، باعث تغییرات اساسی در نهادهای هویت ساز شدهاند و عوامل معناساز هویتی را دستخوش تغییر نموده اند.
The virtual space of Internet social networks is one of the most important devices to exert the influence of globalization. This virtual space creates a vast quantity of information and meaning representations. Faced with this space and the profusion of sources، people experience suspension (i.e. confusion and indecision) in shaping their identity. The loss of the concepts of time and place and the greater role of space is evident in the virtual world. Faced with this second space، people feel their bases of identity are shaky، and hence experience doubt and anxiety. Although virtual social networks could have positive and negative effects on the process of communication، the present study focuses merely on their crisis-creating aspects and considers creating national and religious crisis as one of the impacts of social networks in societies، especially those experiencing a transition stage.
The findings show that، on the basis of a classification of generations، the third generation has been the greatest user of the cyberspace in Iran and has been exposed to the influences of social networks more than other generations. The cyberspace has created a kind of identity crisis among a great number of youths. This crisis has led to heterogeneity of identity and has influenced social balance. Besides، virtual social networks have made fundamental changes in identity-building institutions and have changed meaning-creating identity factors.
خلاصه ماشینی:
اگرچه شبکه هاي اجتماعي مجازي در فرايند ارتباطات ميتوانند داراي تأثيرات مثبت و منفي باشند، پژوهش حاضر تنها بر جنبه هاي بحران زاي اين فرايند تأکيد کرده است و يکي از آثار فضاي مجازي شبکه هاي اجتماعي را در جوامع ، به خصوص جوامع درحال گذار، ايجاد بحران هويت ملي و ديني ميداند.
فضاي مجازي نوعي از بحران هويت را در ميان طيف گسترده اي از جوانان به وجود آورده و اين بحران هويت در زمينه هاي فردي ناهمگونيهاي هويتي را سبب شده و به نحوي تعادل اجتماعي را متأثر کرده است .
پژوهش حاضر در صدد پاسخ به اين سوال : نسبت ميان فضاي مجازي شبکه هاي اجتماعي و بحران هويت اجتماعي چيست ؟ همچنين بررس اين مسئله است که هويت هاي ملي و ديني در ايران امروز با چه نوع بحران هويتي مواجه هستند؟ تاثير فضاي مجازي شبکه هاي اجتماعي بر هويت در مفهوم گسترده خود به رغم انکارناپذير بودن آن ، صرفا در نوع ، ميزان و تأثير مثبت يا منفي آن محل مناقشه نظري است و اين که اين تاثير و تغيير هويت به چه نحو خواهد بود، هنوز پاسخ روشني براي آن وجود ندارد.
فرضيه پژوهش حاضر نيز بر اين اساس است که : شبکه هاي اجتماعي از طريق جهانيسازي شبکه ارتباط و تعاملات ناشي از آن ، موجب تغيير در نظام ارزشي، هنجاري و نگرش نسل سوم ، و زمينه ساز بحران هويت در سطوح مختلف شده است .
يافته ها پژوهش حاضر نشان ميدهد که فضاي مجازي شبکه هاي اجتماعي اينترنتي نوعي از بحران هويت را در ميان طيف گسترده اي از جوانان به وجود آورده است .