چکیده:
پس از فروپاشی شوروی و ایجاد موقعیت جدید در قفقاز و آسیای مرکزی، برای اسرائیل، یک کشور
خاورمیانه ای فرصتی پدید آمد تا از طریق ارتباط با کشور آذربایجان در منطقه قفقاز جنوبی دارای نفوذ
گردد. اسرائیل از بدو تاسیس تا کنون بتوسط کشورهای عربی متخاصم محاصره گشته و امکان ایجاد
روابط سیاسی- اقتصادی همانند دیگر کشورها برایش فراهم نشده است. از این جهت بیشتر تلاش
سیاست خارجی اسرائیل بدنبال ایجاد روابط با کشورهای پیرامون و غیر عرب خاورمیانه بوده است. در
این راستا اسرائیل از سال 1992 با به رسمیت شناختن کشور آذربایجان و همکاری در زمینه های
مختلف سیاسی- اقتصادی و امنیتی سعی نموده تا به اهداف مختلف خود دست یابد. نیاز مبرم آذربایجان
به تکنولوژی، پیشرفت های اقتصادی، سرمایه گذاری خارجی و نبود این امکانات در منطقه قفقاز جنوبی،
دولتمردان آذری را متقاعد نموده که با بر قراری رابطه با اسرائیل که دارای تکنولوژی پیشرفته در بخش
صنعت و کشاورزی و همچنین دارای سرمایه های لازمه برای سرمایه گذاری می باشد، میتواند اقتصاد
آذربایجان را متحول سازد و بر امنیت آن بیفزاید. آنها همچنین معتقدند که لابی پر قدرت یهودیان درآمریکا و غرب میتواند حمایت های لازم را از آذربایجان در مقابل تهدیدات منطقه ای بعمل آورد. بدین
ترتیب روابط دو کشور اسرائیل و آذربایجان از دو منطق متفاوت بر اساس نیاز همکاری با یکدیگر بر
اساس طرح پیرامونی شکل گرفته است
In the post-soviet collapse world and the appearance of new conditions in
the Transcaucasia and Central Asia, Israel, as one of the Middle East countries,
gained a new opportunity by making relations with Azerbaijan which eased her
influence on southern Caucasia. Israel, since the beginning of her establishment
until now has always been surrounded by hostile Arab countries and has not
been able to make political and economic relationship, like many other ones,
with them. Therefore, the Israeli’s attempt on her foreign policy has mostly
been spent regarding to establish relations with non-Arab states in the Middle
East within periphery plan. As a result, Israel, in 1992, by recognizing new
Azerbaijan state tried to cooperate with her in political, economic and security
grounds in order to achieve her different goals. Azerbaijan’s needs of modern
technology, foreign investment and economic growth and the absence of them
in the southern Caucasia states convinced Azerbaijanian politicians cooperate
with Israel in both industrial and agricultural sectors.
The new relationship enabled Azerbaijan to improve her economy and to
increase her security as well. Azerbaijan also realized that Israeli's powerful
lobbying in the United States and the west would gain necessary supports to
help her facing regional threats. However, the relationship between two
countries from different regions has been formed on the basis of mutual
cooperation with in the periphery plan.
خلاصه ماشینی:
نیاز مبرم آذربایجان به تکنولوژی ، پیشرفت های اقتصادی ، سرمایه گذاری خارجی و نبود این امکانات در منطقه قفقاز جنوبی ، دولتمردان آذری را متقاعد نموده که با بر قراری رابطه با اسرائیل که دارای تکنولوژی پیشرفته در بخش صنعت و کشاورزی و همچنین دارای سرمایه های لازمه برای سرمایه گذاری می باشد، میتواند اقتصاد آذربایجان را متحول سازد و بر امنیت آن بیفزاید.
دولتمردان آذربایجان نیز با این تصور که کـشورهای منطقـه نمی توانند پاسخگوی نیازهای اقتصادی و امنیتی آذربایجان باشـند و ارتبـاط آذربایجـان بـا کـشورهای پیرامونی میتوانند بسیاری از مشکلات این کشور را برطرف نماید، سعی بر داشتن ارتباط نزدیک ولی بـا فصلنامه تخصصی علوم سیاسی / شماره شانزدهم / پاییز١٣٩٠ ١٣٥ ◊ احتیاط با کشور اسرائیل نمودند.
ایـن بازار نه تنها تامین بخشی از کالاهای مورد نیاز آذربایجان و دیگر کـشورهای منطقـه را امکانپـذیر مـی نماید بعلاوه می تواند برخی از کالاهای اسرائیلی را در کشورهای قفقاز جنوبی و حتی در آسیای مرکزی فصلنامه تخصصی علوم سیاسی / شماره شانزدهم / پاییز١٣٩٠ ١٤٣ ◊ بفروش برساند.
بر اساس این نظریه موفقیت در ایجاد رابطه با کشور آذربایجان مسلمان نه تنها چهره ضـد اسلامی اسرائیل را در جهان از بین خواهد برد و از یک اتحاد ضد اسرائیلی از طـرف تمـامی کـشورهای مسلمان جلوگیری می نماید بلکه منافع سیاسی - اقتصادی زیادی برای اسـرائیل در بـر خواهـد داشـت .