چکیده:
بی گمان شارع و قانونگذار نسبت به حفظ نسب اشخاص اهتمام ویژهای داشته است ، تا جایی که در فقـه امامیـه از ضـعیف تـرین ادله مانند قرعه نیز در موارد معینی برای اثبات نسب کمک گرفته شده است . بدین ترتیب ارزش و اعتبار روشهـای دقیـق علمـی همچون آزمایش دی ان ای در اثبات نسب روشن و آشکار است ، ولی نکته قابل تامل اعتبارسـنجی چنـین روشهـایی در زمینـه نفی نسب است ؛ چرا که شارع مقدس بر مبنای فلسفه حفظ و ثبات نظـام خـانواده، نسـبت بـه نفـی نسـب و راههـای اعمـال آن سختگیری و دقت ویژهای اعمال کرده است . پژوهش حاضر به تحقیق درباره این مهم پرداخته اسـت کـه بـا توجـه بـه حصـری بودن راه نفی نسب به لعان، اطمینان حاصل از آزمایش دی ان ای در نفی نسب به لحاظ شرعی و قانونی فاقـد اعتبـار و حجیـت است .
Undoubtedly، the Legislator has paid special attention toward protection of lineage of persons so as the weakest evidence like lottery may be used to establish a lineage under the Shiite Jurisprudence. Therefore، the value and credit of scientific evidence such as DNA test in proving lineage is very clearly acceptable. But the point worth considering here is evaluating whether such scientific evidence can negate the lineage، because the conservation of the family is greatly respected by the Sharia and restricted the ways a lineage may be negated. This research paper deals with this issue whether DNA test may be used for negating lineage by considering the fact that the ways of negating lineage is restricted by Sharia.
خلاصه ماشینی:
افـزون بـر ایـن ، پذیرفته نشدن نفی ولد در این موارد جز از راه لعان، علاوه بر تبعیت از فقه امامیه با حفظ ثبـات خانواده و مصلحت آن سازگارتر است (کاتوزیان، ١٣٧٨: ٦٨-٧٠) با این وجود، اکثـر قریـب بـه اتفاق حقوقدانان معتقدند در جایی که با یک دلیل قطعی مثل آزمایش خون بتوان ثابت کرد کـه فرزند به پدر منتسب نمی باشد، علی رغم تحقق اماره فراش، می توان ولو به غیر لعـان نفـی ولـد نمود.
٢. حجیت فقهی حقوقی دی ان ای در نفی نسب بدیهی است در صورت کامل نبودن امـاره فـراش و اثبـات آن، بـرای نفـی نسـب نیـاز بـه تشریفات خاصی نیست و تنها انکار ولد از سوی پدر کفایت مـی کنـد، امـا در جـایی کـه امـاره فراش جاری باشد، پرسش این است : با توجه به نتیجه قطعـی آزمـایش دی ان ای در تشـخیص عدم وجود رابطه ابوت، آیا به لحاظ قانونی و شرعی می توان به نفی ولد بدون لعان اقدام نمـود؟ جهت پاسخ به این پرسش ، تحت نظر فقها و حقوقدانان را در مـواردی کـه مطـرح شـده اسـت بررسی می کنیم و سپس ادله موافقین و مخالفین را مورد توجه قرار داده و با عنایت بـه قـوت و ضعف آنها به اظهارنظر و نتیجه گیری می پردازیم .