چکیده:
از دوران بسیار کهن حیات بشر، آدمی بـه واسـطه بسـیاری از هـم سـانیهـای «زن» بـا «طبیعت » و «محیط زیست » طبیعی اطرافش ، وجود زن را به منزله مظهری مقدس گرامی میداشت و میپرستید. این هم سانیها، نه فقط در اسطورههای مربوط به تولـد آدمـی و اسطورههای مربوط به تغذیه و تداوم حیات، بلکه حتی در اسطورههای مرگ نیز خـود را مینمایاند. بدیهی است که این مفاهیم بنیادین اسطورهای، ناخودآگاهانه زنـان را بـه طبیعت نزدیک تر میکرد؛ گویی زمین خواهری است که باید به عشـق تمـام مـراقبتش کرد و نگاهدارش بود. این دیدگاه، در بسیاری از آیین های کهن و معاصر، کـه زنـان در انجام و اجرای آنها نقش اصلی برعهده دارند و نیز در بسیاری از آیین های رازآموزانه دیده میشود. چنین دیدگاهی، به رغم تمامی تغییراتـی کـه در جنبـه هـا و حـوزههـای گوناگون حیات بشر طی ادوار گوناگون تاکنون روی داده، همچنان پابرجا مانده اسـت ؛ تاجاییکه امروزه، حس عمیـق مسـئولیت زنـان بـه محـیط زیسـت را در قالـب هـا و به صورتهای گوناگون ـ از تشکل های مردم ـ نهاد ملی و بین المللی تا فعالیت های زنان مستقل و وبسایت های بین المللی مشهور تا همـایش هـای جهـانی مـیتـوان یافـت . پژوهش حاضر، عمدتا به بررسی روند ارتباط اسطورهای زنان با محیط زیست ، و نقش زنان به منزله به میراثگذارندگان میراث معنوی محیط زیست برای نسل هـای آینـده و شیوة حفظ و انتقال این میراث، به شیوهها و روشهایی که بدانها اشاره شد میپردازد.
خلاصه ماشینی:
زنان و محیط زیست : از اسطورههای دیروز تا گامهای امروز «تشکل های مردمنهاد، فعالان مستقل ، وبسایت ها و وبلاگها، همایش ها» شهره انصاری * چکیده از دوران بسیار کهن حیات بشر، آدمی بـه واسـطۀ بسـیاری از هـم سـانیهـای «زن» بـا «طبیعت » و «محیط زیست » طبیعی اطرافش ، وجود زن را به منزلۀ مظهری مقدس گرامی میداشت و میپرستید.
به همین سبب است که نخستین عناصر مقدسی که او در نقش خدایان و الاهه ها میپرستید اجزای طبیعت و محیط زیست بودند که از جملۀ آنها، میتـوان بـه الاهه های زمین و آب و ماه یا خدایان تندر و ابر اشاره کرد.
اما گذشته از زمین ، که مهم ترین نماد مهین ـ مادر اسـت ، دیگـر اجـزای طبیعـت و محیط زیست نیز از نمادهای اویند که از میان آنها، به ویـژه بایـد بـه «آب»، «گیـاه»، و «سنگ » اشاره کرد که همۀ آنها و بسیاری پدیدههای طبیعی دیگر، نمادهایی زنانه به شمار میآیند؛ به ویژه دو نماد نخست ، مهم ترین عناصر دخیل در حیات و بقای آدمیاند.
org) و «جنبش زنان هیمالیایی برای حفاظـت از محـیط زیسـت » (Movement of Himalayan) (Women) در آسیا، در هند، که به اختصار چیپکو (CHIPKO) خوانده میشـود، کـه از جمله تشکل های خودجوش پرسابقه و فعال و مشهور زنان در حفظ محیط زیست انـد، مــیتــوان اشــاره کــرد.
org)، که به اختصار (WEN) خوانده میشود، از جمله گستردهترین و معروفترین شبکه های فعال در امور مربوط به زنان و محیط زیست است .