چکیده:
توجه به مسئله تورم و رشد اقتصادی خاص یک کشور نیست، بلکه در تمام کشورها از جمله در کشورهای حال توسعه صنعتی به صورت های مختلفی خود را نشان می دهد. عملکرد دولت از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ها و همچنین ثبات اقتصادی است. در این مقاله به منظور تبیین روابط متقابل بین کسری بودجه دولت، تورم و رشد اقتصادی از الگوی مبتنی بر مبانی نظری، واقعیات اقتصادی کشور و مطالعات قبلی متشکل از 6 رابطه سطح عمومی قیمت ها، مخارج دولتی، درآمدهای غیرنفتی دولت، حجم پول وتولید ملی واقعی و همچنین یک معادله تعریفی درباره انتظارات تورمی استفاده شده است. این الگوها با استفاده از داده های سالیانه دوره زمانی 1390-1355 به صورت سیستم معادلات هم زمان و به روش حداقل مربعات دو مرحله ای برآورد شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که کسری بودجه عمومی باعث تورم و ایجاد رکود و کندی رشد اقتصادی کشور شده است. از طرفی ایران کشوری وابسته به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام است و بر این اساس سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور باید استقلال بخش دولتی از درآمدهای نفتی، اصلاح ساختار جذب درآمدهای مالیاتی و تنظیم صحیح لوایح سالانه بودجه و در نهایت کوچک سازی حجم بخش دولتی را مورد توجه خاص قرار دهند.
Addressing issues such as inflation and economic growth is not only specific to Iran; it can be found in all industrializing and developing countries in different ways. Governmental performance strongly affects prices as well as economic stability. Thus، ، in order to explain the correlation between the public budget، inflation and economic growth، this article uses a model based on theoretical foundations، previous studies in developing countries and economic realities. Factors considered in this article includes the general level of prices، government spending، government's non-oil revenues، the volume of money، actual domestic production and an equation specifying inflationary expectations Using annual data for the period from 1976 to 2011 and utilizing a system of simultaneous equations and two-step method of least squares (2SLS)، this model is tested and evaluated. The results of this study suggest that deficit in Iranian public budget has led to inflation، brought about regression and slowed down economic growth. Iran is a country dependent on revenues from crude oil exports. Thus، policy-makers and planners in the public sector should give up the reliance on oil revenues، reform the structure of tax revenues، provide the annual budget bills correctly and finally contract the size of public sector.
خلاصه ماشینی:
دراین مقاله به منظورتبیین روابط متقابل بین کسری بودجه دولـت ، تورم و رشد اقتصادی از الگوی مبتنی بر مبانی نظری ، واقعیات اقتصادی کشورو مطالعات قبلی متشـکل از۶ رابطه سطح عمومی قیمت ها، مخارج دولتی ، درآمدهای غیرنفتی دولـت ، حجـم پـول وتولیـد ملـی واقعـی و همچنین یک معادله تعریفی درباره انتظارات تورمی استفاده شده است .
در این طرح سعی شده بـا تقسـیم کـردن دوره زمانی (۱۳۷۷-۱۳۴۰) به سه دوره مجزا با روش حداقل مربعات معمـولی ١تخمـین زده شده و در نهایت نتایج به دست آمده حاکی ازاین امر است که درآمد مالیات تورمی درهر سال توانسته ۴۵درصد از کسری های بودجه راتـأمین مـالی کنـدومـابقی کسـر بودجـه بـه شکل تعهدات دولت درآمده اند.
بـرای ایـن منظور رشد اقتصادی به عنوان متغیر وابسته و متغیرهایی مانند کسری بودجه دولـت ، مخـارج عمرانی ، سرمایه گذاری بخش خصوصی ، درآمـد مالیـاتی ، تـورم و نـرخ رشـد نیـروی کـار به عنوان متغیرهای مستقل مدنظر قرار گرفته وبا الگوی حداقل مربعات معمولی تخمـین زده شده اند.
۳ارائه مدل نظری کسر بودجه ، تورم و رشد اقتصادی ۱-۳ روش جبری استخراج روابط الگو این الگو شامل پنج رابطه سطح عمومی قیمت ها،مخارج دولتی ،درآمدهای دولـت ، عرضـه پول و تولیدملی واقعی (ویک معادله تعریفی درباره تشکیل انتظارات تورمی )است .
۲-۳ مدل نهایی اقتصادسنجی کسری بودجه ، تورم و رشد اقتصادی چنانچه درقسمت های قبلی بـه عوامـل مـؤثر بـر رشـد اقتصـادی و تـورم اشـاره شـد، بیشـتر تحلیل های انجام شده در این زمینـه بـا اسـتفاده از داده هـای سـری زمـانی و الگـوی سیسـتم معادلات هم زمان انجام گرفته و روش برآورد آنهاحـداقل مربعـات دومرحلـه ای وحـداقل مربعات سه مرحله ای بوده است .