چکیده:
توسعه صنایع روستایی به عنوان یکی از مهمترین سیاستگزاریهای توسعه روستایی کشور محسوب میشود.در این راستا شناخت وضع بهرهوری صنایع روستایی میتواند نقش مؤثری در افزایش کارایی به ویژه در شرایطی که اقتصاد کشور با محدودیت عوالم تولید مواجه است،ایفا کند و در برنامهریزی،اتخاذ سیاستها و راهبردهای توسعه صنایع روستایی اهمیت بهسزایی داشته باشد. در این مقاله،صنایع روستایی کشور با استفاده از آمار و اطلاعات پرسشنامهای،شاخصهای مختلف بهرهوری جزیی و کل عوامل تولید در گروههای مختلف محاسبه شده و سپس با استفاده از روش تاکسونومی عددی،رتبهبندی شده است.نتایج نشان میدهد که صنایع روستایی از صرفه های اقتصادی به مقیاس برخوردار بوده و کشش نهاده سرمایه در تمامی گروههای صنایع روستایی بیشتر از نیروی کار و مواد اولیه بوده است.این نتایج بیانگر آن است که توسعه صنایع روستایی نیازمند سرمایهگذاریهای بیشتر میباشد.نتایج بهدست آمده از روش تاکسونومی عددی بیانگر این است که بهرهوری گروه صنایع غذایی اهمیت فوق العادهای داده شود.این امر با درنظر گرفتن پیوندهای تنگاتنگ بخش کشاورزی با صنایع غذایی از اهمیت بیشتری برخودار خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی«برآورد بهرهوری صنایع روستایی و بررسی کارایی عوامل تولید با رشد ارزش افزوده» است که با حمایت مالی دفتر صنایع تبدیلی و تکمیل بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی در گروه برنامهریزی شهری و منطقهای پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس اجرا شده است.
در این راستا شناخت وضع بهرهوری روستایی میتواند نقش مؤثری در افزایش کارایی-به ویژه در شرایطی که اقتصاد کشور با محدودیت عوامل تولید مواجه است-انجام دهد و در برنامهریزی،اتخاذ سیاستها و راهبردهای توسعه صنایع روستایی اهمیت بهسزایی داشته باشد.
صادقی(1380)در مقالهای با عنوان«بررسی اقتصادی صنایع روستایی استان مازندران» به محاسبه بهرهوری نهایی نیروی کار و سرمایه و نیز کل عوامل تولید پرداخته و نتیجه گرفته که در دوره مورد بررسی(1377-1373)بهرهوری نهایی نیروی کار در صنایع کانی، نساجی و فلزی استان پایینتر از سایر بخشها بوده است.
بهطور کلی نتایج بهدست آمده از تحقیق نشان میدهد که: گروه صنایع غذایی و آشامیدنی از نظر بهرهوری جزیی نیروی کار و مواد اولیه در بین گروههای صنایع روستایی در رتبه دوم قرار دارد؛ولی بهرهوری جزیی سرمایه در مرتبه اول قرار دارد.
بررسی وضع سهم نهادهها در گروه صنایع غذایی و آشامیدنی نشان میدهد که سهم سرمایه نیروی کار و مواد اولیه در دو سال تقریبا یکسان است و مقادیر برآوردشده به ترتیب برابر 74/0،2/0 و 25/0 است که نسبت به کل صنایع روستایی از صرفههای اقتصادی به مقیاس بیشتری برخوردار است.
نتایج بهدستآمده از تاکسونومی عددی برای ارزیابی کلی بهرهوری گروههای صنایع روستایی بیانگر این است که گروه صنایع غذایی و آشامیدنی در بین گروههای 8گانه صنایع روستایی با کسب رتبه اول از وضع بسیار مناسبی برخوردار است."