چکیده:
کشورهای در حال توسعه از نظر ساختار اقتصادی ویژگیهای مشابهای هستند که از آن جمله میتوان به ترکیب تولید آنان که بیشتر محصولات کشاورزی و سنتی را شامل میشود، اشاره نود.برای انتقال از مرحلهء تولید سنتی به تولید صنعتی و طی مراحل توسعهء اقتصادی،واردات تکنولوژی مناسب،زمینهساز تحول صنعتی و اجتماعی است.در چنین شرایطی شناسایی اثرات تکنولوژی نهفته در کالاهای سرمایهای وارداتی و واسطهای بر رشد اقتصادی،از اهمیت خاصی برخوردار است.در این مقاله با استفاده از روش هم انباشتگی جوهانسن(1988)و الگوی تصحیح خطای برداری،اثرات بلند مدت و کوتاهمدت طی دورهء زمانی(82-1338)برای اقتصاد ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.همچنین از دو ابزار تجزیه واریانس خطای پیشبینی و توابع عکس العمل آنی جهت تحلیل پویایها استفاده شده است.نتایج در کوتاهمدت و بلند مدت همگی انتظارات نظری را مورد تأیید قرار میدهند.در کوتاهمدت هیچگونه رابطه علیت از واردات واسطهای به تولید ناخالص داخلی غیر نفتی وجود ندارد،اما یک رابطه ضعیف علیت از واردات سرمایهای به تولید ناخالص داخلی مشاهده میگردد.در بلند مدت اثر نهادههای وارداتی واسطهای و سرمایهای به میزان پنج درصد قابل ملاحظه میباشد.
خلاصه ماشینی:
"در این مطالعه،برخلاف اکثر مطالعات قبلی که در آنها تنها به بررسی رابطه رشد اقتصادی با صاردات میپرداختند و نقش واردات را در رشد اقتصادی نادیده میگرفتند،با همان متغیرهای استاندارد در الگوی رشد(موجودی سرمایه و نیروی انسانی)صادرات و واردات هم مورد آزمون قرار گرفتهاند و نشان داده شده که علاوه بر صادرات،واردات کالاهای سرمایهای و واسطهای نیز تأثیر مثبت و معناداری در رشد اقتصادی این کشورها داشته است.
برای تعیین تأثیر تکنولوژی واردات بر رشد اقتصاد با پیروی از الگوی فوق و مطالعات محسن خان و یانگلی و همچنین الگوی رشد درونزا1چارچوب الگو به صورت زیر تصریح میگردد: که در آن GDP تولید ناخالص ملی داخلی به قیمت عوامل و به قیمت ثابت 69، K کل موجودی سرمایه، L اشتغال در کل اقتصاد DEDu هزینههای تحقیقاتی(در قالب سرفصلهای بودجه عمرانی و جاری دولت)به قیمت ثابت 69 و X صادرات غیر نفتی ثابت 69، MI و MK به ترتیب واردات واسطهای و سرمایهای ثابت 69 است.
براساس نتایج الگوی کوتاهمدت جدول(7)ضریب(1-) EC منفی(10/0-)و کوچکتر از واحد بوده و این امر حاکی از آن است که اگر از دوره زمانی t به 1+ t حرکت کنیم به میزان 10 درصد انحراف تولید ناخالص داخلی غیر نفتی از مسیر بلند مدتش توسط متغیرهای الگو تصحیح شده و به سمت روند بلند مدت تعادلی خود حرکت میکند."