چکیده:
گلدستهها از جمله مصنوعات فرهنگ ایرانی اسلامی تلقی میشوند. از این رو، بازسازی و مرمت گلدستههای مساجد در زیباسازی شهرها و گسترش معماری اسلامی، میتواند پیامدهای چشمگیری را بهدنبال داشته باشد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات اجتماعی ـ محیطی بازسازی و مرمت گلدستههای مساجد منطقۀ 9 شهرداری تهران پرداخته است. این مطالعه در قالب الگوی دهمرحلهای ارزیابی تأثیرات اجتماعی (اتا) تعریف شده و از ابزارهای پژوهش کیفی (مشاهده و مصاحبههای عمیق) و کمی (پیمایش) برای پاسخگویی به سؤالهای پژوهش بهره برده است. یافتهها نشان میدهند که بازسازی و ترمیم گلدستههای مساجد، میتواند پیامدهای اجتماعی و فرهنگی ـ محیطی، مانند زیباسازی شهر تهران، گسترش معماری اسلامی ـ ایرانی، جذب مردم بهخصوص جوانان به مسجد، افزایش رضایت شهروندی و... را بهدنبال داشته باشد؛ در حالیکه پیامدهای منفی آن میتواند در قالب غفلت از اولویتهای مساجد و محلات دیگر پژوهش ظاهر شود. همچنین حوزۀ مدیریت شهری را به عرصۀ رقابتهای سیاسی میان سازمانهای ذینفع بدل سازد.
خلاصه ماشینی:
امـروزه هدف از برآورد پیامدهای اجتماعی ، حصول اطمینان از این است که پروژه های در نظر گرفته شده بیشترین بازده و کمترین هزینه ها را به همراه داشته باشند، به ویژه آن دسته از هزینـه هـا کـه بـر اجتماع تحمیل می شوند.
هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، اولویت سنجی توسعة گلدسته هـای مساجد، شناسایی اولویت های مسجد و محله از دید ذی نفعان و مدیریت پیامدهای احتمالی ناشی از طرح توسعه ای بوده است .
از ایـن رو پژوهش حاضر بر آنست تا بـا ارزیـابی تـأثیرات اجتمـاعی ـ زیسـت محیطـی بازسـازی و مرمـت گلدسته های مساجد منطقة ٩ شهرداری تهران ، به ارزیابی تأثیرات ناشی از این اقدام توسـعه ای از دید ذی نفعان مختلف (سکنة محله ، عابران ، نمازگزاران ) بپردازد.
شهرداری تهران نیز برای ایفای نقش فرهنگ سازی خود طی چنـد سال گذشته ، ارزیابی تأثیرات اجتماعی فرهنگی ناشی از طـرح هـای توسـعه ای را جـزء الزامـات پیاده سازی این قبیل طرح ها می داند.
انواع تأثیرات و پیامدهای احتمالی پروژه از آنجایی که ترمیم و احداث گلدسته برای مساجد یک پروژة سخت افزاری و عمرانی اسـت و در حوزة معماری شهری و زیبایی شناختی قـرار مـی گیـرد، بسـیاری از پیامـدهای ایـن پـروژه بایـد به صورت غیر مستقیم و از طریق تأثیرگذاری بر سایر متغیرها بررسی شود؛ بنابراین بـا توجـه بـه هویت و نوع پروژه ، می توان دو نوع تأثیر فرهنگی و اجتماعی را برای این پروژه شناسایی کرد که در ادامه به آنها پرداخته می شود.