چکیده:
رجعت یکی از آموزههای مهم در تشیع است که از ابتدا موافقان و مخالفانی داشته است. رجعت بازگشت عدهای از افراد است که از دنیا رفتهاند، ولی قبل از قیامت دوباره به دنیا باز خواهند گشت. این امر شامل حال کسانی خواهد شد که یا ایمان خالص داشته باشند، یا کفر محض. قفاری از جمله کسانی است که در کتاب خود با عنوان اصول مذهب الشیعه انتقاداتی را بر رجعت وارد کرده است. در این مقاله میکوشیم از طریق آیات، روایات، اصول عقلانی و ... به شبهاتی که وی در این زمینه مطرح کرده پاسخ دهیم.
Rij'ah is one of the important teachings in Shiite Islam upon which there have been agreements and disagreements from the beginning. Rij'ah is the return of some dead people to life before the Doomsday. This will include those who are either purely believers or purely disbelievers. Qifari has criticized Rij'ah in his book, titeld "Usool –u- Mazhab –ush- Shiah
خلاصه ماشینی:
3. قفاری آیه را دلیل بر رجعت در روز قیامت گرفت، در حالی که طبق ظاهر آیه: «بر [مردم] شهری که آن را هلاک کردهایم، بازگشتشان [به دنیا] حرام است» و قفاری خود نیز با استناد به روایات بر عدم بازگشت ایشان به دنیا تأکید دارد (قفاری، 1415: 2/917) و شیعه نیز عدم رجعت هلاکشدگان به دنیا را تأیید میکند و این امر منافاتی با رجعت همه انسانها در قیامت ندارد.
3. در رجعت سیاق آیات قبل را نادیده گرفته است که میفرماید: «و إذا وقع القول علیهم أخرجنا لهم دابة من الأرض تکلمهم أن الناس کانوا بایاتنا لا یوقنون» (نمل: 82)؛ طبق روایات شیعه و اهل سنت، خروج جنبنده مربوط به آخرالزمان است نه قیامت، که زمان آن به هنگام خروج دجال و یأجوج و مأجوج و بیرون آمدن دود و طلوع خورشید از مغرب نسبت داده شده (سیوطی، 1404: 5/116) و روایت ابنکثیر بیان میدارد: «هذه الدابة تخرج فی آخر الزمان عند فساد الناس و ترکهم أوامر الله و تبدیلهم الدین الحق، یخرج الله لهم دابة من الأرض» (ابنکثیر دمشقی، 1419: 6/190) و اثبات این مدعا با این دو مقدمه روشن میشود: مقدمه اول: خروج جنبدهای از زمین مقتضای آن است که این موجود قبلا درون زمین بوده باشد، بنابراین، یا موجودی زنده است که از زمین خارج میشود، یا زنده نبوده و هماکنون ایجاد میشود، یا موجودی است که قبلا از دنیا رفته و حالا زنده میگردد.
قفاری در ادامه، این بیان را تحریف قرآن و روگردانی از ایمان به یوم آخر دانسته است، حال آنکه تحریف قرآن در صورتی صدق میکند که معنایی باطل به قرآن نسبت داده شود، در حالی که آیات دیگر قرآن رجعت را در اقوام پیشین ثابت کرده، انکار آن در این امت نیازمند دلیل محکم است.