چکیده:
مقاله حاضر پس از پرداختن به حجم کنونی همکاریهای اقتصادی و بازرگانی دو کشور
ایران و اوکراین، توانمندیهای آنها را برای تعمیق توسعه همکاریهای اقتصادی مورد
ارزیابی قرامیدهد. این روابط، در قالب سرمایهگذاریهای مشترک صنعتی و توسعه روابط
تجاری و خدماتی، قابل بررسی است.
مطالعه بر این فرض استوار است که همکاریهای اقتصادی میتواند تأثیرات اقتصادی
فراوانی مانند افزایش مبادلات تجاری، بهبود رفاه اقتصادی و صرفههای ناشی از مقیاس
را برای دو کشور به دنبال داشته باشد. بنابراین، هدف اصلی عبارت از بررسی پتانسیل
تجاری و تأثیر همکاریهای اقتصادی ـ صنعتی بر میزان افزایش تجارت دو جانبه بین
آنهاست.
بدین لحاظ از یک مدل جاذبه تجاری استفاده میشود که امکان برآورد پتانسیل تجاری را
با بکارگیری عوامل تأثیرگذار هر دو کشور از قبیل ویژگیهای ساختار اقتصادی آنها،
فاصله جغرافیایی،و موافقتنامههای
تجاری – اقتصادی را در قالب مدل اقتصادسنجی فراهم میآورد. به طور کلی، نتایج به
دست آمده تأکید دارند که وجود همکاریهای اقتصادی بین ایران و اوکراین باعث افزایش
پتانسیل تجاری بین دو کشور میشود و افزایش قابلملاحظهای را در جریانات تجاری دو جانبه ایجاد
مینماید،منوط به آن که این همکاریها در چارچوب یکپارچگی منطقهای در حوزه دریای
خزر و جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز باشد.
خلاصه ماشینی:
"به طور کلی، نتایج به دست آمده تأکید دارند که وجود همکاریهای اقتصادی بین ایران و اوکراین باعث افزایش پتانسیل تجاری بین دو کشور میشود و افزایش قابل ملاحظهای را در جریانات تجاری دو جانبه ایجاد مینماید،منوط به آن که این همکاریها در چارچوب یکپارچگی منطقهای در حوزه دریای خزر و جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز باشد.
ایجاد یکپارچگی اقتصادی و منطقهای بین دو کشور ایران اوکراین و کشورهای حوزه دریای خزر در راستای آزادسازی تجاری بین دو کشور، کاهش و نهایتا حذف محدودیتهای تعرفهای و گمرکی میتواند علاوه بر تأمین اهداف اقتصادی، اهداف سیاسی، فرهنگی را نیز تحقق بخشد.
برآورد مدل همانطور که در قسمت قبل بیان گردید، در چارچوب مدل جاذبه میتوان پتانسیلهای تجاری دوجانبه را برای کشورهای ایران و اوکراین با یکدیگر و همچنین سایر کشورهای طرف تجاری هر دو کشور پیشبینی نمود و تأثیر وجود یکپارچگی بین دو کشور و حتی در قالب یک همکاری منطقهای روی روابط تجاری آنها بررسی نمود.
برای بررسی میزان همکاریهای تجاری و اقتصادی بین ایران و اوکراین با افزودن متغیر مجازی به مدل DUM1 (مدل دوم) سناریوی لازم ایجاد میشود، به گونهای که برای روابط تجاری دو جانبه دو کشور عدد یک و برای سایر کشورها صفر منظور میگردد.
به طوری که نتایج مطالعه نشان میدهد، به دلیل ساختارهای اقتصادی نسبتا یکسان و همچنین مشترکات سیاسی ـ اقتصادی و اجتماعی که میان کشور ایران و سایر کشورهای منطقه و جمهوریهای آسیای مرکزی وقفقاز و به خصوص کشورهای حوزه دریای خزر وجود دارد، ایجاد یکپارچگی اقتصادی میتواند منجر به افزایش مبادلات تجاری چند جانبه بین این کشورها و همچنین افزایش حجم مبادلات تجاری گردد."