چکیده:
بررسیها نشان میدهد در صورتی که دستمزدها بر اساس بهرهوری تعیین شود، افزایش بهرهوری (که میزان آن بین بنگاهها متفاوت است) با افزایش تفاوت در دستمزدها، موجب نابرابری بیشتر درآمدها در جامعه میشود. به همین منظور در این مطالعه پس از برآورد بهرهوری کل عوامل تولید، رابطه بهرهوری و شاخص نابرابری درآمدها به همراه سایر متغیرهای موثر بر توزیع درآمد در یک الگوهای اقتصادسنجی برای دوره 1388-1353 در ایران برآورد گردید. نتایج نشان داد نابرابری درآمدها (علاوه بر تاثیرپذیری از متغیرهایی چون بیکاری و تورم)، رابطه مستقیمی با تغییرات بهرهوری کل عوامل تولید (و بهرهوری نیروی کار) دارد. از طرفی زمانی که سهم حقوق و دستمزد از درآمد کل در نتیجه رشد بهرهوری افزایش مییابد، نابرابری درآمدها به صورت معنیداری بیشتر میشود، این نتایج (با توجه به رابطه مثبت حقوق و دستمزد با بهرهوری) حاکی از آن است که افزایش بهرهوری با افزایش نابرابری در حقوق و دستمزد، موجب نابرابری بیشتر درآمدها در ایران شده است.
خلاصه ماشینی:
"نیز معتقدند که افزایش نابرابری توزیع درآمد در کشورهای توسعهیافته طی دو دهه اخیر ناشی از افزایش بهرهوری و پیشرفتهای فنی بوده است، اما دلایل ذکر شده توسط این محققین برای وجود چنین امری، ناشی از نقض نظریه بهرهوری نیروی کار (دلیل بیان شده توسط کانینگهام) نیست، بلکه این محققین معتقدند سرمایهگذاری و بهکارگیری تجهیزات جدید که موجب ارتقاء بهرهوری است به صورت نابرابر در بین بنگاهها توزیع میشود و این امر منجر به تفاوت در سطح بهرهوری، مهارتها و اختلاف دستمزد در بین کارکنان صنایع و بنگاهها گردیده و نابرابری درآمدها را در جامعه افزایش میدهد.
همچنین در صورتی که تجهیزات مدرن به صورت نابرابر در بین بنگاهها بهکار گرفته شود، افزایش بهرهوری موجب افزیش نابرابری در دستمزدها و در نتیجه نابرابری در درآمدها میگردد، بنابراین تغییرات در نابرابری توزیع درآمد بر اساس تغییر در سهم نسبی عوامل تولید (نیروی کار و سرمایه)، تغییرات بهرهوری که ناشی از سرمایهگذاری و بهکارگیری فنآوری مدرن در برخی صنایع و بنگاهها (که به نابرابری دستمزدها منجر میشود) میباشد و همچنین برخی متغیرهای ابزاری همچون بیکاری و تورم برای دوره 1388-1353 در ایران مورد بررسی قرار گرفت.
این در حالی است که تغییرات سهم حقوق و دستمزد (سهم نیروی کار) و سهم درآمد سایر عوامل از درآمد کل، تاثیر معنیداری بر شاخص نابرابری درآمد ندارند که این نتایج مشابه نتایج مطالعه صورت گرفته توسط (1991) Cutler & Katz میباشد که در مبانی نظری به آن اشاره گردید، اما موقعی که سهم حقوق و دستمزد به دلیل افزایش در رشد بهرهوری بیشتر میشود، موجب افزایش نابرابری درآمدها میگردد."