چکیده:
علامه میرزا محمدخان قزوینی، از چهرههای شناخته شده تاریخ معاصر ایران است که در زمینه علوم اسلام و فرهنگ و ادب
و زبان فارسی آثار قابل توجهی از خود به یادگار گذاشته است. در این مقاله ضمن بیان مختصری از شرح زندگی وی و آشنایی این
محقق نستوه با مستشرقین به معرفی نامهای از وی خطاب به مقام وزارت معارف پرداخته شده است. در این نامه قزوینی به کارهای
تحقیقی که انجام داده، اشاره کرده و کارهای علمی مستشرقین را به باد انتقاد گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"چکیده: علامه میرزا محمدخان قزوینی، از چهرههای شناخته شده تاریخ معاصر ایران است که در زمینه علوم اسلام و فرهنگ و ادب و زبان فارسی آثار قابل توجهی از خود به یادگار گذاشته است.
و اکنون مجددا تصدیع میدهم که پس از صرف وقت زیاد در تفتیش و تفحص کتب متفرقه و مطالعه خود این کتاب، از اول تا به آخر، چون هیچ اطلاعاتی در خصوص مؤلف این کتاب زیاده بر آنچه مرحوم براون در تاریخ ادبیات ایران (از قول بعضی مستشرقین مقدم) بر او نگاشته به دست نیاوردم و آنچه را نیز که آن مرحوم نگاشته و مابین مستشرقین معروف است، موجب اطمینان قلب و وثوق کامل بدان نیافتم.
زیرا اگرچه نوشتن مقدمه متضمن فوایدی است، ولی تجربه بر بنده ثابت کرد که با این وسواسی که بنده در کارها دارم و با کثرت مشاغل فوقالعاده که عمده آنها تصحیح و نشر جلد سوم جهانگشای جوینی (1) است (که دولت علیه ایران در این خصوص به اهتمام و مساعی حضرت مستطاب اجل عالی وجه مساعدتی عطا نموده است) و با ملاحظه اینکه بنده به کلی و به کلی دست تنها هستم و حتی کارهای بسیار بسیار جزئی را خودم شخصا باید متکفل شوم، با این ملاحظات اگر بخواهم برای هر یک از این نسخی که عکس خواهم برداشت، مقدمهای حاضر کنم و برای هر مقدمه مدتی مدید مشغول تفتیش و تفحص در کتب شوم و چند ماه برای هر یک وقت صرف کنم، حقیقتا من اطمینان از عمر خودم ندارم و ابدا نمیخواهم پول دولت مدت طویل پیش من بماند و ذمة من الی غیر النهایة مشغول این کار باشد."