چکیده:
این مقاله عملکرد پایگاه بسیج مساجد در اسلامی سازی فضای محله در ایران را مورد بررسی قرار می دهد. ارزیابی عملکرد از منظر تعالیم اسلامی به جلوگیری از خطا و جلوگیری از اتلاف منابع و امکانات و پیشگیری از فساد و انتخاب احسن در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها کمک می کند. با رویکرد کارکردگرایی مولفه های عملکردپایگاه بسیج مرکب از شاخصهای مدیریتی ،اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی است . این مطالعه با روشهای پیمایش و مشاهده انجام گرفت . حجم نمونه شامل ٣٨٠ پایگاه ، ٣٨٠ فضای محله ، ٤٤١٦ شهروند در ١٠ استان و ٢٥ شهر ایران و ٢٠ نفر از کارشناسان بسیج محلات بودند که با روشهای مختلف نمونه گیری به دست آمد. پایگاه بسیج مساجد محلات ، واحد اصلی تحلیل است . نتایج نشان می دهد، ارزیابی شهروندان از عملکرد پایگاه در اسلامی سازی فضای محله از سطح متوسط به بالا است . شدت همه نمادهای اسلامی ساز از ٧٥% به بالا و میانگین حضور مردم در نماز جماعت محله ها ١٠٢ نفر بوده است . متوسط رفتارهای اسلامی شهروندان در این محله ها، نمره ١٥/٣٣ از ٢٠ می باشد. اغلب شهروندان ، اجرایی شدن برنامه های پایگاه بسیج مسجد در اسلامی سازی را خوب ارزیابی کرده اند و به میزان برگزاری ١٠ برنامه از٢٠ برنامه به طور متوسط نمره ای بالاتر از ١٠ داده اند.٧٨% از پایگاه ها، میزان هماهنگی امام جماعت و پایگاه را از متوسط به بالا ارزیابی کرده اند.٨١% از پایگاه ها از متوسط به بالا با هیئت امنای مسجد تعامل داشته اند. حدود ٨٢% از شهروندان گفته اند فرمانده پایگاه در بین مردم «خیلی زیاد» یا «زیاد» یا «تا حدودی » مقبولیت دارد. ٧٧% از شهروندان گفته اند بسیجیان پایگاه در بین مردم «خیلی زیاد» یا «زیاد» یا «تا حدودی » مقبولیت دارند. هرچه ارزیابی شهروندان از میزان اجرای برنامه های بسیج محلات مثبت تر می شود، گرایش مذهبی آنان نیز افزایش می یابد.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی عملکرد می تواند بازخورد لازم را در موارد زیر ارائه دهد: ١) میزان اجرای موفقیت آمیز سیاستهای تدوین شده بسیج در بخش فرهنگی ٢) میزان تدوین صحیح سیاستها در تحول فرهنگی محلات ٣) کسب اطلاعات از وضعیت موجود سازمانی و اینکه در چه مرحله از دستیابی به اهداف و سیاستهاست ٤) شناسایی موارد بهبود عملکرد یا نقاطی که نیازمند بهبود هستند یا باید برای تأمین نیازهای فعلی یا آتی ساختار سازمان تنظیم شوند ٥) کارایی و اثربخشی برنامه ها و فعالیتهای بسیج در بخش فرهنگی ٦) شناخت مشکلات ، فرصتها و محدودیتهای اسلامی کردن فضای محلات ٧) نحوه تخصیص منابع و امکانات و منابع انسانی و میزان مشارکت کارکنان در اجرای برنامه مصوب بسیج در بخش فرهنگی .
)٢ :٢٠٠٩ ,Gutierrez, Vazquez, Vaughan, Edwards( مبانی اسلامی ارزیابی عملکرد مسند مدیریت اجرایی از دیدگاه دین مبین اسلام ، به منزله امانتی است که به افراد واجد شرایط سپرده می شود تا آنها به مدد تعالیم نورانی اسلام و خلاقیت ذاتی خویش و استفاده بهینه از تمامی امکانات و منابع ، تلاش نمایند به اهداف تعریف شده دست یابند؛ بنابراین مسئولیت هدایت یک مجموعه برای یک مدیر به عنوان امانت تلقی می شود و در این میان «امین بودن » فرد یک ضرورت بسیار مهم است .
با توجه به یافته های مندرج در جدول زیر میانگین حضور تمام نمادها به شدت بالا می باشد که نشان می دهد بر اساس گزارشهای پایگاه های مقاومت مساجد محلات ، فضای این محله ها کاملا اسلامی است .
پیمایش شهروندان نشان داد هیچ رابطه ای میان آسیبهای اجتماعی و ارزیابی از میزان موفقیت پایگاه در اجرای برنامه ها وجود ندارد اما کارشناسان ضعفها، موانع ، نارسایی ها و آسیبهای مختلفی را در مسیر اسلامی سازی محلات توسط پایگاه مقاومت بسیج مسجد محله برشمرده اند که بسیار اساسی و جدی می باشد.