چکیده:
حق دسترسی به غذا و رهایی از گرسنگی، جزء حقوق بنیادین بشری محسوب میشود و تحت هیچ شرایطی حتی در مخاصمات نیز قابل تعلیق نیست زیرا هرگونه تعدی به حق غذا میتواند موجب مرگ شود. اینحق در اسناد مختلف بینالمللی، منطقهای و ملی به رسمیت شناخته شده است. با توجه به نقش غذا و رساندن آن به افراد نیازمند در شرایط اضطراری بهویژه در مخاصمات مسلحانه داخلی و بینالمللی و با توجه به آنکه در اینوضعیتها، هم حقوق بینالملل بشر و هم حقوق بینالملل بشردوستانه حاکم است لذا حقوق بینالملل تا آن حد پیش رفته که استفاده از ابزار گرسنگی، نابودکردن یا غیرقابلاستفادهکردن اموال برای حیات جمعیت غیرنظامی، ممانعت از دریافت کمکهای بشردوستانه و... در مخاصمات مسلحانه را به منزله جنایات جنگی، جنایات نسلزدایی و جنایات علیه بشریت قلمداد میکند و حق دادخواهی درباره نقض حق غذا را از طریق نهادهای مختلف بینالمللی از قبیل دیوان کیفری بینالمللی، شورای امنیت و ... به رسمیت میشناسد.
خلاصه ماشینی:
"در تفسیر کلی مصوبه شماره 12 اجلاس بیستم کمیته اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی درباره حق برخورداری از غذای مناسب به این مسئله نیز اشاره شده که احتمال دارد دولتها یا دیگر نهادها این حق را به اشکال گوناگون ازجمله جلوگیری از دسترسی به کمک غذایی بشردوستانه در درگیریهای داخلی یا دیگر وضعیتهای اضطراری لغو کنند و گفته شده در چنین اوضاعی دولتها مسئولیت دارند بسته به میزان توانایی خود برای فراهمآوردن امداد مربوط به حوادث و کمکهای بشردوستانه همکاری کنند.
2 این تعهد در ماده 70(2) در پروتکل الحاقی اول به شکل موسعتری بدین شرح بیان شده است: طرفین درگیر و هریک از طرفهای معظم متعاهد باید عبور سریع و بیوقفه کلیه محمولهها، تجهیزات و پرسنل تدارکدیده بهموجب این بخش را اجازه داده و تسهیل کنند حتی اگر چنین کمکهایی برای سکنه غیرنظامی طرف مخالف در نظر گرفته شده باشد یعنی دولتهای طرف مخالف را متعهد کرده که نهتنها از مانعتراشی در مسیر غیرنظامیان به این کمکهای بشردوستانه خودداری ورزند (تعهد سبلی) بلکه روند دسترسیهای مذکور را تسهیل کنند(تعهد ایجابی).
4 دریافت کمکهای بشردوستانه برای بقا و حیات جمعیت غیرنظامی نیازمند، ضروری و مطابق حقوق بینالملل بشردوستانه، حق چنین جمعیتی است و کنوانسیون چهارم ژنو در ماده 30 خود به اینمسئله اشاره کرده است که غیرنظامیان برخوردار از این حق میتوانند از قدرتهای حامی و کمیته بینالمللی صلیب سرخ و هر سازمان دیگری که توان و امکان کمک داشته باشد درخواست کمک کنند و پروتکل اول الحاقی نیز چنین حقی را در ماده 70(1) برای جمعیت غیرنظامی به رسمیت شناخته است."