چکیده:
از نگاه امام علی(ع)، حضور پر رنگ مردم در انتخاب زمامدار و سهیم دانستن آنان در سرنوشت جامعه، نوعی احترام به کرامت و منزلت مردم میباشد و منشأ آثار مثبت و ارزشمندی است که به تثبیت قدرت سیاسی جامعه می انجامد. در مقابل چنین نگاهی، گاه عواملی وجود دارد که سلامت حضور مردم در ایفای نقش سیاسی- اجتماعی شان را دچار مشکل می سازد و عرصهی سرنوشتساز انتخابات را به عرصه ی رقابت های تنگ نظرانه ی سیاسی، جهت کسب موقعیت های برتر مادی، تبدیل می کند. بی شک تضمین سلامت انتخابات و انسجام فرآیند آن، نیازمند اصول و معیارهایی است که بتواند شفافیت و بی طرفی فضای آن را حفظ نماید. در پژوهش پیشرو که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، سعی شده است تا با تکیه بر سخنان امام علی(ع) در نهجالبلاغه، معیارهای سلامت انتخاب حاکمان، شناسایی و مورد تحلیل قرار گیرند. از این رو در گام نخست، به مفهوم شناسی واژگان «سلامت» و «انتخابات» پرداخته شده؛ سپس، نقش آرای عمومی در انتخاب زمامدار مورد اشاره قرار گرفته است؛ آنگاه کلیدواژگانی که نقش اساسی در سلامت انتخاب حاکمان دارند، استخراج و بررسی گردید.
خلاصه ماشینی:
"امروزه نامزدهای انتخاباتی میتوانند با تأسی از رفتار و گفتار صادقانه ی امام علی(ع ) در نهج البلاغه ، به دور از فریبکاری و دروغگویی که کالای رایج بازار سیاست های غیراخلاقی و غیرانسانی است (دلشادتهرانی، ١٣٨٧: ١٠٧) و به جای تحقیر، توهین و تخطئه ی رقبای خویش ، راه گفتگو و مناظره ی منطقی را در پیش گیرند تا به هدف خود نائل آیند؛ چرا که مناظره و گفتگو شرایطی دارد که اگر براساس آن صورت پذیرد، بستر و زمینه ی مناسبی جهت نقد منصفانه و رشد و تعالی خرد و اندیشه ها فراهم می - آید؛ برخی از این آداب دربارة ویژگی کلام است که باید سدید، منطقی، روشن و شفاف همراه با عطوفت و نرمی، سنجیده و متناسب با سطح فکر مخاطبان ، اعم از رقیب انتخاباتی و مردم بیان گردد؛ بعضی دیگر مربوط به طرفین گفتگو است که باید یکدیگر را تحمل نمایند و کلام را از روی علم و یقین و به دور از تعصب و غرور و برای روشنگری ادا کنند تا گفتگو با آهنگی ملایم و با انتخاب واژه های مناسب و زیبا صورت گیرد.
٢. علیرغم آنکه در صدر اسلام انتخابات یا مراجعه به آرای عمومی، به سبک و سیاق امروزی وجود نداشته و هرگز معمول نبوده و از «سلامت انتخاب حاکمان » صریحا سخنی به میان نیامده است ، اما با دقت در کتاب نهج البلاغه مشخص گردید که میتوان به ترسیم ابعاد نظری این مسأله با تأکید بر بعد عملی آن در حکومت امام علی(ع )، دست یافت ."