چکیده:
آموزش واژگان همآوا- همنویسه از طریق داستان محمدرضا پهلواننژاد [1] زهرا سادات حسینی [2] تاریخ دریافت: 28/4/90 تاریخ تصویب: 18/6/91 چکیده یادگیری زبان عموما با چهار مهارت زبانی در ارتباط است: شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن. هر یک از این چهار مهارت نقش بسزا و ویژهای در امر یادگیری دارد. اما پرورش این مهارت نیازمند عواملی چند ازجمله مطالب آموزشی مناسب، معلم آگاه به اصول آموزش و نیز شیوهها و راهکارهای آموزشی کارآمد است. مطالب آموزشی باید با جهتگیریهای خاص و ویژگیهای معین تهیه شده باشند، معلم زبان باید با اصول آموزشی زبان آشنا باشد و سرانجام باید از روشها و راهکارهای نوین و نتیجهبخش آموزش زبان نهایت استفاده را ببرد. هدف از این پژوهش بررسی این نکته است که آیا داستان میتواند بهعنوان یک شیوه آموزشی در آموزش زبان دوم به کار برود یا نه. برای بررسی میزان موفقیت دادههای داستانی در آموزش زبان دوم، در یک بررسی میدانی تعدادی از واژگان همآوا- همنویسه زبان فارسی در دو گروه (آزمایش، کنترل) به 7 دانشجوی خارجی زبانآموز زبان فارسی با استفاده از داستان و بدون داستان آموزش داده شد. برای بررسی نتایج و تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون t استفاده شده است. با توجه به این که سطح معناداری آزمون t کمتر از 05/0 ( sig=0.00 ) میباشد، می توان گفت که نمره گروه آزمایش با نمره گروه کنترل تفاوت معناداری دارد و بنابراین یافتههای پژوهش نشان میدهد که میتوان از داستان بهعنوان یک شیوه آموزشی مناسب برای آموزش واژههای همآوا- همنویسه مدد جست و این شیوه یادگیری را تسهیل و جذاب میکند . واژههای کلیدی : واژگان همآوا- همنویسه، شیوههای آموزش، داستان کوتاه [1] دانشیار و عضو هیئت علمی گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، pahlavan@um.ac.ir [2] دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد واحد بینالملل، za_ho706@stu.um.ac.ir
خلاصه ماشینی:
بـا توجه به این که سطح معناداری آزمون t کمتر از ٠/٠٥ )٠٠٠=sig( میباشد، میتوان گفت که نمرة گروه آزمایش با نمرة گروه کنتـرل تفاوت معناداری دارد و بنابراین یافته های پژوهش نشان میدهـد کـه میتوان از داستان به عنوان یک شیوة آموزشی مناسب برای آمـوزش واژه های هـم آوا- هـم نویسـه مـدد جسـت و ایـن شـیوه یـادگیری را تسهیل و جذاب میکند .
کیماسـی (١٣٨٤: ٥٢) معتقـد است برای آموزش واژه در این روش واژه هایی که به یک حوزة معنـایی مربـوط هستند، مانند: پست ، مسافرت ، خریدوفروش و غیره با هم آمـوزش داده مـی شـوند چرا که واژه ها به صورت منظم حول یک موضوع خاص مـی چرخنـد و ایـن خـود به زبان آموزان کمک می کند که واژه هایی که مربوط به همان حوزه هسـتند را بـه خوبی فرا بگیرند و در هـر حـوزه امکـان برخـورد بـا واژه هـای جدیـد نیـز فـراهم می گردد.
در این جا، به انواع شـیوه هـای آمـوزش واژگـان مطـرح شـده در آمـوزش زبـان دوم می پردازیم : ١- حدس زدن معنا در بافت :کیفتیک و اوستر٢ (٢٠٠٩: ١٥٧٠) معتقدند کـه آمـوزش واژگان جدید در بافتی که کاربرد و نقش واژه را نشـان مـی دهـد، مـی توانـد از ایـن جهـت بااهمیت باشد که زبان آموز را با راهبرد حدس زدن معنای واژه از متن آشنا می کند.
٧- بازی : ریاحی چلوانی (١٣٨٤) معتقد است به کارگیری بازی در امـر آمـوزش واژه هـای پایه برای کودکان پیش دبستانی نشـان دهنـدة ایـن اسـت کـه بـازی یـادگیری را سـریع تـر و آسان تر می کند و نقش مؤثری در ایجاد ارتباط و تعامل اجتماعی میان کودکان دارد.