چکیده:
بازشناسی «اسرار عبادات» در اندیشة رضیالدین علیبن طاووس، دانشمند و عارف بزرگ قرن هفتم هجری، ضرورتی است که تاکنون دربارة آن پژوهشی انجام یا ارائه نشده است. مقالة پیشرو، به اندازة مقام و مجال، با استناد به آثار وی، گامی در این راه برداشته است.مسئله اسرار عبادات از شوون عرفانی و ویژه عارفان است و از سوی آنها ترویج شده است. خاستگاه نظریههای عارفان در این باره، دعاها، عبادات و اشارههایی است که اولیای دین در این خصوص بیان کردهاند. سیدبن طاووس همانند دیگر عارفان به این مهم پرداخته است. در این مقاله، مسئلة اسرار عبادات از نظرگاه وی با عنوانهای زیر سامان یافته است:1. مقدمه2. اسرار عبادات از دیدگاه سید:الف) خاستگاه مسئلة اسرار عبادات؛ب) شرایط بیان اسرار عبادات: 1. ماذون بودن؛ 2. استقامت.ج) سرّ مناسبت زمانی در عبادات.در این نوشته، از سیدبن طاووس( با نام «سید» یاد خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
اسرار عبادات، سر، عارفان، شریعت، طریقت، دعاها، اذن، استقامت، مصلحت، مناسبت زمانی مقدمه از مسائلی که توسط عارفان رواج یافته، مسئلة «اسرار عبادات» است ـ که به اعتباری ـ از مسائل علم عرفان عملی است و این مقاله به جنبة باطنی عبادات و اعمال قلبی میپردازد.
او در جای جای آثار خود به اسرار آنها پرداخته است؛<EndNote No="240" Text=" همو، کشف المحجه لثمره المهجه، ص192و200؛ همو، مهج الدعوات و منهج العبادات ، ص348؛ همچنین در کتابهای فلاح السائل، أسرار الصلاه و أنوار الدعوات، مکرر به این امر توجه داشته است.
"/> حضرت امام خمینی( بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، آن عارف بزرگ نیز در ادامه راه سید، دربارة شرایط و چگونگی صدور دعا از اولیای خلص میفرماید: آنان که در پیشگاه عظمت حق تعالی از خود فانی شدهاند و جز او چیزی نمیبینند در آن حال، کلام و ذکر و فکری نیست و خودی نیست؛ این ادعیه کریمه در حال صحو قبل از محو<EndNote No="261" Text=" اشاره است به مقام هوشیاری عبد به منزلت عبودیت، پیش از آنکه فانی در حق تعالی شود.
"/> به باور سید، خداوند( برای اولیای خود پرده از این اسرار برداشته است<EndNote No="265" Text=" سیدبن طاووس، فتحالأبواب، ص107.
"/> رویکرد سید به بیان اسرار عبادات و صدور دستورهای عارفانه، دربارة آن به خاطر اشارههایی بوده که از اهلبیت( در این باره وارد شده است: «الذی رویناه عن سلفائنا الطاهرین العارفین بتأویل القرآن و أسرار رب العالمین».