چکیده:
تحقیقات به عنوان راهبردی مناسب برای افزایش تولید و عرضه محصولات کشاورزی و رفع فقر و کمبود مواد غذایی میباشد.تحقیقات به اشکال گوناگونی بر تولید و بهره وری بخش کشاورزی اثرگذار میباشد. سرریز تحقیقات از سایر بخش ها و کشورها، بخش مهمی از ارتقای بهره وری بخش کشاورزی را در برمی گیرد. در این پژوهش با استفاده از روش حداقل مربعات و الگوی وقفه گیری آلمون ، به بررسی و ارزیابی اثر تحقیقات و سرریزهای آن برای سال های ١٣٣٩ تا ١٣٩١ پرداخته شد. نتایج نشان میدهد که کشش تحقیقات بخش کشاورزی ٠/٣١١، تحقیقات سایر بخش های اقتصادی ٠/١٠٩، تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی سرمایه ای، ٠/٠٥٧ و تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی واسطه ای ٠/٠٤٦٢ می باشد. ضریب جابجایی عرضه ناشی تحقیقات بخش کشاورزی ٠/١٩٣، تحقیقات سایر بخش های اقتصادی ٠/٠٦٨، تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی سرمایه ای، ٠/٠٣٥ و تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی واسطه ای ٠/٠٢٩ برآورد شده است . بنابراین تحقیقات بخش کشاورزی ، بیشتر از تحقیقات سایر بخش ها (سرریزها) بر بهره وری بخش کشاورزی اثرگذار میباشد.
خلاصه ماشینی:
در دوره ١٣٨٥-١٣٧٠، نرخ رشد شاخص بهره وری کل عوامل تولید در مطالعه حاضر در حالت بدون و با متغیر زمین به ترتیب ، ٠/٤ و ٠/٧٢ درصد به دست آمده است که در مطالعه صفری (١٣٨٩)، ٠/٢٥ درصد، تهامی پور و شاهمرادی (١٣٨٦)، ١/٠١ درصد و مافی و دیگران (١٣٨٨)، ٠/٢١ درصد میباشد.
نرخ رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی در برنامه دوم توسعه در مطالعه حاضر (با و بدون زمین )، مافی و دیگران (١٣٨٨) و صفری (١٣٨٩) منفی و در سایر مطالعات مثبت برآورد شده است .
همچنین نرخ رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی در برنامه سوم توسعه تنها در مطالعه صفری (١٣٨٩) منفی و در سایر مطالعات مثبت ارزیابی شده است .
بر اساس نتایج جدول (٢) و محاسبات جدول (٣) مشاهده میشود وقفه اثر تحقیقات بخش کشاورزی ، تحقیقات سایر بخش های اقتصادی و تحقیقات ناشی از کالاهای وارداتی سرمایه ای و واسطه ای بر رشد شاخص بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی، ٩ دوره میباشد که بر اساس الگوی آلمون و شکل (٢)، شکل درجه دوم دارد.
- Ellis, F, (1992), Agricultural Policies in Developing Countries, Cambridge University Press - Evenson, R E, & Y, Kislev, (1973), Research and Productivity in Wheat and Maize, Journal of Political Economic, 81:1309–29.
- Hoggblade, S, (2007), Returns to Investment in Agriculture, Policy Synthesis Food Security Research Project-Zambia, No. 19 (available at http://wwwaec.
- Traxler, G & D, Byerlee, (2001), Linking Technical Change to Research Effort: an Examination of Aggregation and Spillovers Effects, Agricultural Economics, 24:235–46.