چکیده:
هدف از پژوهش حاضر ارائۀ ایدهای جدید در مکانگزینی اماکن ورزشی بهمنظور کاربردیتر شدن نتایج اینگونه تحقیقات در محیط واقعی است. پس از ایجاد پایگاه داده فضایی پژوهش که متشکل از دادههای مربوط به سالنهای سرپوشیده (بهعنوان نمونۀ مطالعاتی)، 11 عنصر و کاربری شهری، وضعیت تراکم جمعیتی دو منطقۀ جنوبی شهر اصفهان (بهعنوان محدودۀ مطالعاتی) و نقشۀ اتوکد محدوده بود، با انتقال دادهها به محیط Arc GIS 9.3، این پایگاه بهصورت لایههای مجزا آمادۀ بهرهبرداری شد. در گام بعد لایۀ اورلی حاصل از عوامل مؤثر در مکانگزینی اماکن ورزشی و لایۀ تیسن که حوزۀ نفوذ اماکن ورزشی موجود در محدوده را مشخص میکرد همپوشانی اشتراکی شدند و نقشۀ نهایی حاصل شد. از آنجا که محدودۀ معرفیشده با ارزش زیاد در این پژوهش (940 هکتار معادل %37 از کل محدوده)، مانند بسیاری از پژوهشهایی که با هدف مکانگزینی انجام میشوند، اراضی بسیار گستردهای را شامل میشد، از روش کمینه کردن تفاوت بیشینه و کمینۀ انحراف معیار لایههای سطحی تیسنی به منظور به حداقل رساندن این اراضی استفاده شد. با استفاده از این روش مشکل اراضی گستردهای که گروه تحقیقاتی پس از تهیۀ نقشۀ نهایی و بهمنظور انتخاب دقیق مکان مورد نظر مجبور به برداشت میدانی از آنها بودند به کمترین میزان رسید و همچنین امکان برنامهریزی برای ساخت چند مکان ورزشی بهصورت متوالی نیز بهوجود آمد.
خلاصه ماشینی:
دانشیار تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه علامه طباطبایی تاریخ دریافت : ٨٩/١١/١٩ تاریخ پذیرش : ٩١/١/٢٨ چکیده هدف از پژوهش حاضر ارائۀ ایده ای جدید در مکان گزینی اماکن ورزشی به منظور کاربردی تر شدن نتایج این گونه تحقیقات در محیط واقعی است .
با استفاده از این روش مشکل اراضی گسترده ای که گروه تحقیقاتی پس از تهیۀ نقشۀ نهایی و به منظور انتخاب دقیق مکان مورد نظر مجبور به برداشت میدانی از آن ها بودند به کمترین میزان رسید و همچنین امکان برنامه ریزی برای ساخت چند مکان ورزشی به صورت متوالی نیز به وجود آمد.
از عمده روش هایی که تا به امروز به منظور تحلیل داده ها در حیطۀ مکان یابی استفاده شده اند می توان به مدل منطق بولین ١، تحلیل سلسله مراتبی ٢، همپوشانی شاخص ها٣، منطق احتمالات ٤، ضریب همبستگی ٥، شبکه های عصبی مصنوعی ٦ و منطق فازی 7 اشاره کرد (١٤،١٥) که در این میان در مکان گزینی اماکن ورزشی روش تحلیل سلسله مراتبی توجه غالب محققان را به خود جلب کرده است .
تاجی (١٣٨٩) نیز در پژوهش خود پس از بررسی فضایی و مکانی فضاهای موجود، با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و بر اساس معیارهای جمعیت ، شعاع کاربری و رعایت حریم به مکان گزینی بهینه برای اماکن ورزشی جدید در رشت پرداخت (١٨).
هدف اصلی پژوهش حاضر نیز ارائۀ ایده ای جدید به منظور مکان گزینی اماکن ورزشی بر اساس تلفیق دو تابع تحلیلی تیسن ١ و اورلی ٢ است که این روش می تواند مزیت هایی بر روش های پیشین داشته باشد.