چکیده:
انجمن اخوت، از انجمنها و نهادهای متعددی است، که در ایران عهد ناصری شکل گرفت و از نخستین جلوههای تحرک مدنی و بازتاب آغاز جریان بیداری اجتماعی در لایههای مختلف جامعه ایران بود. انجمن اخوت به عنوان یکی از اولین نهادهای مدنی دوره قاجار، فعالیت رسمی خود را از سال 1317ق، آغاز کرد. این انجمن بوسیله ظهیرالدوله قاجار، نخست در تهران و سپس در دیگر مناطق ساماندهی شد. انجمن اخوت به دنبال ایجاد فضایی بود تا زمینه را برای پویایی و دگرگونی در تمام عرصههای فکری، سیاسی و اجتماعی، هموار سازد. بوشهر و شهرهای آن، از جمله مناطقی بود که انجمن اخوت به عنوان یک نهاد مدنی در آن فعالیت داشت. در پژوهش حاضر سعی بر تبیین این مسئله است که انجمن اخوت چه رویکردی در این منطقه داشته است؟ این نوشتار با تکیه بر اسناد که نقش پر رنگی در روشن ساختن تاریخ محلی و منطقهایی دارند، مشخص میسازد که انجمن اخوت به عنوان یک نهاد شکل گرفته در منطقه بوشهر کوشیده است تا از طریق ایجاد و تقویت نظام آموزشی، تلاش برای برپایی نهادهای اداری و مالی دولتی و کاهش یا حذف قدرت خوانین، نظام سنتی سیاسیاجتماعی حاکم بر جامعه ایران دوره قاجار را به چالش کشیده و سعی در ایجاد تحول در ساختار دیرپای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این دوره داشته است.انجمن اخوت ، از انجمن ها و نهادهای متعددی اسـت ، کـه در ایـران عهـد ناصـری شـکل گرفـت و از نخستین جلوه های تحرک مدنی و بازتاب آغاز جریان بیداری اجتماعی در لایه های مختلف جامعه ایران بود. انجمن اخوت به عنوان یکی از اولین نهادهای مدنی دوره قاجار، فعالیت رسمی خود را از سال 1317ق ، آغـاز کرد. این انجمن بوسیله ظهیرالدوله قاجار، نخست در تهران و سپس در دیگر مناطق ساماندهی شد. انجمـن اخوت به دنبال ایجاد فضایی بود تا زمینه را برای پویایی و دگرگونی در تمام عرصه هـای فکـری، سیاسـی و اجتماعی، هموار سازد. بوشهر و شهرهای آن ، از جمله مناطقی بود که انجمن اخوت به عنوان یک نهاد مدنی در آن فعالیت داشت . در پژوهش حاضر سعی بر تبیین این مسئله است که انجمن اخوت چه رویکردی در این منطقه داشته است ؟ این نوشتار با تکیه بر اسناد که نقش پر رنگی در روشن ساختن تاریخ محلی و منطقه ایی دارند، مشخص میسازد که انجمن اخوت به عنوان یک نهاد شکل گرفته در منطقه بوشهر کوشیده است تا از طریق ایجاد و تقویت نظام آموزشی، تلاش برای برپایی نهادهای اداری و مالی دولتـی و کـاهش یـا حـذف قدرت خوانین ، نظام سنتی سیاسیاجتماعی حاکم بر جامعه ایران دوره قاجار را به چالش کشـیده و سـعی در ایجاد تحول در ساختار دیرپای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این دوره داشته است .
effects of civil movement and refluxing start of social awakening flux in different layers of Iran society.Brother council as one of first Ghajar periods civil organization، was start herself official activity from lunar1317 year. This council was organized by Zahir Al Doleh، first in Tehran and after، in other areas. Brother council was looked for creating a space that flat theme for dynamism and change in whole intellectual، political and social scens. Boushehr and its cities، was included areas that brother council was activited as one social organization in that. In recent study، aim is on explanation this problem that what has been brother council approch? This article، with relying to document that have been highlight role in clarify local and areal history، determines that brother council as an organization formed in bousher arae، efforted that challenge effort for establishing governmental official and fundamental organization and decreas or eliminate Khons power،traditional political-social system Iran society via creating and strengthening educacational system and has been efforted on change in durable political، social، economical and academic structure.
خلاصه ماشینی:
"3- انجمن اخوت در منطقه بوشهر آلکسی دوتوکویل 1 یکی از مشخصه های بارز انجمـن هـا و جمعیـت هـایی را کـه جلـوه نهادهای مدنی موثر در جامعه اند، فعالیت سـازماندهی شـده در نقـاط مختلـف یـک کشـور میداند (دوتوکویل ، 1347: 395) و انجمن اخوت به عنوان یکـی از اولـین نهادهـای مـدنی شکل گرفته در دوره قاجار، در کنار فعالیت در تهران ، در مناطق مختلف کشور نیز شعباتی را تاسیس کرد.
الف ) فعالیت فرهنگی انجمن اخوت در بوشهر - تلاش جهت تاسیس و توسعه مدارس در برازجان نهضت اصلاح طلبانه ایی که از عهد ناصرالدین شاه قاجار شکل گرفت ، از همان نخسـتین روزهای آغاز فعالیت خود اصلاح نظام آموزشی و تقویت آن را پیش شرط اصـلاح سیاسـی اجتماعی میدانست ، لذا اکثریت گروه ها و انجمن های مختلف فعال این دوره بـه ایـن درک روشن رسیدند که وارد کردن ظواهر فناوری غرب پاسخگوی جریان تحول خـواهی و ایجـاد تغییرات بنیادین در ساختار نظام سیاسیاجتماعی ایران نیست .
انجمن اخوت در منطقه بوشهر علاوه بـر فعالیـت هـای فرهنگی و تلاش برای توسعه و تقویت نظام آموزشی در منطقه بوشهر، بـه عنـوان واسـطه ارتباطی مردم منطقه با دولت و مجلس به پیگیری خواست های اجتماعی آنها پرداخـت و تـا آنجا که امکان آن وجود داشت ، کوشیده است تا با درخواست ایجاد ادارات مستقل دولتـی در شهرهای منطقه از تعدیات مالی و ظلم و ستم هایی که در مناطق دوردست به وسیله خوانین منطقه یا عاملان دولتی انجام میشد، جلوگیری کند."