چکیده:
این تحقیق به بررسی چگونگی بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در چهار روزنامه مطرح این کشور(انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار) با هدف بررسی و شناخت و مقایسه نحوه پوشش اخبار و مطالب انتخاباتی پرداخته است. این تحقیق دو ماه منتهی به کارزار انتخاباتی دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان( از 26 خرداد تا 26 مرداد) را با تکیه بر نظریه های اعتماد سیاسی و برجسته سازی و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داده است. حامد کرزی و عبدالله عبدالله دو رقیب عمده این کارزار انتخاباتی بودند. روزنامه های انیس و باختر طرفدار کرزی و روزنامه های هشت صبح و ماندگار حامی عبدالله هستند. از دو ماه مورد بررسی، یک ماه به شیوه نمونه گیری طبقه بندی شده انتخاب شد که حاصل آن، 513 مطلب انتخاباتی بود که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بنابر یافته های این پژوهش، حامد کرزی سهم بیشتری از مطالب انتخاباتی را به خود اختصاص داده است. در ارائه اخبار و مطالب انتخاباتی، سبک غالب، «خبر» و بیشترین برخورد با کاندیداها «احترام آمیز» بوده است؛ به طوری که رفتارهای محترمانه بیش از چهار برابر رفتارهای غیر محترمانه بوده است. از نظر نوع حمایت، حمایت «مستقیم» از کاندیداها بیشتر به چشم می خورد. از نظر نوع مطلب نیز، روزنامه نگاران افغان به مطالب «فرآیندمدار» بیش از مطالب رویدادمدار پرداخته اند. بر اساس داده های به دست آمده، کاندیداهای دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان به شعارهای «دموکراسی» و «توجه به آرای مردم» در برنامه هایشان بیشتر توجه کرده اند و بر «مشارکت مردم» بیش از سایر محورهای انتخاباتی تاکید داشته اند. در مجموع، با توجه به آنچه از داده ها برمی آید، روزنامه های افغانستان، ضمن حمایت از کاندیدای مورد نظر خود، با حفظ چارچوب های اصول حرفه ای روزنامه نگاری، نحوه بازتاب مطالب انتخاباتی را به نمایش تمرین دموکراسی تبدیل کرده و علی رغم انتقاد و حمایت مستقیم از کاندیداها، پای بندی خود را به موازین اخلاقی حرفه روزنامه نگاری نشان داده اند.
خلاصه ماشینی:
پـژوهش حاضـر بـه دنبـال یافتن پاسخ این پرسش است که مطبوعات مهـم افغانـستان، مطالـب انتخابـاتی ایـن دو کاندیدای مطرح (حامد کرزی و عبدالله عبدالله ) را طی دو ماه منتهی به انتخابات چگونـه پوشش دادهاند و نحوه پوشش انتخابات به طور کلـی در مطبوعـات افغانـستان بـه چـه صـورت بـوده اسـت ؟ و آیـا محتـوای مطبوعـات افغانـستان در دوره مـذکور، متـأثر از قضاوت های ارزشی و منافع جناحی بوده است یا نه ؟ ضرورت و اهمیت پژوهش موافقت نامه «بن »، اساس دوره جدید سیاسی و نقطه شروع شـکل گیـری نظـام سیاسـی مبتنی بر دموکراسـی در افغانـستان بـود.
جدول ٢ـ بررسی معنی داری تفاوت میان روزنامه های مورد بررسی، از نظر"کاندیدای غالب مطرح در مطلب " نام روزنامه کاندیدای غالب انیس هشت صبح باختر ماندگار جمع سطری کرزی 27 15/5% 34/2% 31 17/8% 26/7% 65 37/4% 45/5% 51 29/3% 29/1% 174 100/0% 33/9% عبدالله 2 2/1% 2/5% 11 11/7% 9/5% 19 20/2% 13/3% 62 66/0% 35/4% 94 100/0% 18/3% کلی درباره انتخابات 50 20/4% 63/3% 74 30/2% 63/8% 59 24/1% 41/3% 62 25/3% 35/4% 245 100/0% 47/8% جمع ستونی 79 15/4% 100/0% 116 22/6% 100/0% 143 27/9% 100/0% 175 34/1% 100/0% 513 100/0% 100/0% (رجوع شود به تصویر صفحه) ٢٠٧ با توجه به کای اسکوئر به دست آمده (٧١/٢٥) در در جه آزادی ٦، بـا ٩٩ درصـد اطمینان میتوان قضاوت کرد که بین روزنامه ها از نظـر میـزان پـرداختن بـه کاندیـداها تفاوت معنیدار وجود دارد.