چکیده:
تحلیل سبکی آثار زنانه با ابزارهای دقیق زبانشناسی برای دستیابی به مشخصههای نثر زنان و درنهایت نقد علمی این آثار، از اهداف مهم سبکشناسی زنانه است. این مقاله سعی دارد با مطالعۀ سبکشناختی خاطرات تاجالسلطنه که یکی از آثار مهم نثر زنانۀ درباری در دورۀ قاجار است، ویژگیهای زنانۀ این اثر را شناسایی کند. نشانداری واژگان، کاربرد فراوان صورتهای بیانگر زبان همچون صفت و قید، صورتهای مبهم و غیرصریح زبان و تشدیدکنندهها، کاربرد منادا و جملات معترضه و دعایی، صورتهای خلاف قواعد دستور زبان فارسی و جملات ناتمام، تأثیر عوامل غیرخطی زبان، سادهنویسی، جزئینگری، بیان احساسات و ازتننویسی. شرایط فردی و اجتماعی نویسنده موجب شدهاست تا برخی ویژگیهای زنانه در این اثر دیده نشود. همچنین به سبب سطح بالای تحصیلات نویسنده، درصد قابلملاحظهای از کاربرد جملات پیچیده مشاهده میشود و به دلیل موقعیت برتر خانوادۀ وی، وجهیت در سطح بالا است.
خلاصه ماشینی:
ایـن مقالـه سـعی دارد بـا مطالعة سبک شناختی خاطرات تاج السلطنه که یکی از آثار مهم نثر زنانة دربـاری در دورة قاجـار است ، ویژگی های زنانة این اثر را شناسایی کند.
جدول ٣- شاخصه های زبان گفتاری موضوع صــــورت هــــایغیرصریح و مبهم تشدیدکننده ها جملات ناتمام خلاف دستور تاج السلطنه 2/4 0/91 1/8 1/2 ملیجک ثانی 2/1 0/81 0 0/8 ٥-٤- ساده نویسی این دیدگاه وجود دارد که شکل نوشتار زنان به سادگی گرایش دارد، «زیرا چه گفـتن در اولویت است تا چگونه گفتن » (فتوحی رودمعجنی ، ١٣٩٠: ٤١٤)؛ به عبارت دیگر: سبک های مصنوع و ترکیبی با جمله های بلند و واژه گزینی دشوار کـه در تـاریخ نویسـی ، نگـارش منشیانه و وقایع نگاری دربارهای ایران رواج داشته ، پیوند مستقیمی با قـدرت و ارادة اقتـدارگرای مردان داشته است .
نوشتارهایی ماننـد متـون عـارف و یـا امـین الدولـه متـون دربـاری محسوب نمی شود، با این حـال ، بـرای نشـان دادن نزدیکـی ضـریب همبسـتگی نوشـتار تاج السلطنه و قائم مقام و عدم همبستگی بین متن تاج السلطنه و ملیجک (به عنوان اثری درباری ) و امین الدوله (به عنوان اثری غیردرباری ) در یادداشـت ٢ بـه بررسـی قسـمتی از نوشـتار ایـن افـراد کـه در یـک موضـوع (توصـیف یـک شـخص ) اتحـاد دارد، پرداختـه (10) شده است .