چکیده:
فارابی از نظریهپردازان مسلمان و به اقوالی شیعه است که در مباحث سیاست و حکومت اسلامی، طرحهایی داشته است که میتوان این ایدههای بومی ـ اسلامی او را در مجموعهای به نام حکومت مطلوب یا مدینه فاضله که شالودهایی از دغدغههای او را برای حیات اجتماعی مطلوب بشریت است، مورد بررسی قرار داد. محتوا و شاکله بینش فاضله مسئولان حکومت و مردم حکومت، از نشانههای آغازین و لازمه ورود به مدینه اوست. بینشی که معرفت به حق تعالی و اوصاف و افعال الهی، سر منشأ آن است و تثبیت این بینش خود منشأ اصلی رشد و پیشرفت در مدینه فاضله فارابی است. ساختار سیاسی نظام فاضله از ریاست و جانشین او، کارگزاران دیگر در مراتب بعدی، گروههای اجتماعی و عموم مردم به عنوان اجزای اصلی این حکومت مطلوب، هر کدام، نقش و ویژگیهای تعیین شدهایی دارند و هیچ کدام از اجزای حساس و تأثیرگذار این نظام به حال خود واگذار نشدهاند. در هر بخشی، اهالی این نظام مطلوب، با موانعی جدی رو به رو میشوند که سر منشأ آن، خاستگاه نظری یا بینش نامطلوبی است که مورد تأکید این موانع است. اینها همان دشمنان مدینه فاضله با ویژگیهای غیر فاضله، یعنی اهالی مناطقی با عقاید جاهله، فاسقه، ضاله و غیره هستند که در مقابل آرمانها و اهداف فاضله نظام مورد توجه معلم ثانی صفآرایی میکنند. از نظر فارابی، اینها نباید در مدینه به طور آزاد، مواضع انحرافی خود را تبلیغ کنند و به حال خود رها باشند. پرسش مقاله حاضر این است که مرجع امنیت از دیدگاه امام خمینی(ره) چیست؟ در ابتدا، مفهوم امنیت مطرح میشود. در آرای امام(ره)، امنیت تعریف نشده است؛ اما گزارههایی در ضرورت امنیت وجود دارد. نگاه ایشان به مفهوم امنیت، نگاهی کلاننگر و عمیق است و به تعبیر دیگر، برای مقابله با هرج و مرج و ناامنی، هر نظمی را مورد تأیید قرار نمیدهد. در ادامه، برخی از مؤلفههای امنیتزا، مانند امنیت سیاسی، فرهنگی و غیره بیان میشود. در بحث امنیت سیاسی، دیدگاههای امام(ره) را میتوان در دو بعد سیاست داخلی و خارجی
خلاصه ماشینی:
"جایگاه رهبری فارابی در اندیشه اهل مدینه، جایگاه ریاست را این گونه شرح میدهد: «رئیس بالطبع و فینفسه در افعالی که ویژه خود اوست و هم درتمام اموری که اعضای دیگر مشارکت دارند، برترین و کاملترین آنهاست و در مرتبه پایینتر، گروهی مرئوس او هستند و رئیس دیگران و افعالی انجام میدهند که بر وفق و خواست بالطبع رئیس اول باشد و در این افعال هم افرادی که در مرتبه بالاتری قرار دارند تا مرتبه پایین اعضای هیئت رئیسه، افعال شریف و شریفتر انجام میدهند؛ چرا که نسبت خداوند به سایر موجودها نیز مثل نسبت پادشاه مدینه بر رؤسای درجه دوم است و به همین ترتیب، افراد پایینتر» (همو، 1361، ص213ـ215).
حکومت فردی با توجه به رهبری آن سه نوع است؛ یعنی سه نوع رهبری میتواند داشته باشد: - رئیس اول از نظر فارابی، این نوع حکومت مطلوبترین است؛ زیرا زمامدار آن، همه ملکهها و فضایل فکری نظری، خلقی و عملی را که برای رسیدن به اهداف مدینه لازم است، بر اساس استعداد فطری، ملکهها و ارادة خود به دست آورده است (همو، 1403ق، ص97).
ـ شیوه کسب درآمد و ثروت همان طور که در صفحه قبل اشاره شد، استفاده از مشاغل اقتصادی و مالی و توسعة آن برای افزایش ثروت و درآمد مدینه فاضله، از جمله وظایف صاحبان این مشاغل است؛ پس میتوان نتیجه گرفت که از نظر فارابی، فقط از راه تلاش و کوشش منطقی است که انسان میتواند کسب ثروت کند و بر عکس راههای افزایش ثروت در مدینههای غیر فاضله، که از راههای مختلف،کسب ثروت میکنند: «1."