چکیده:
مسئله معنای زندگی، از مهم ترین و تأمل برانگیزترین مسائل فلسفی، دینی و روان شناختی است که از چشـم اندازهای متفاوت میتوان بدان نگریست . معنویـت مـدرن دارای مبـانی، مؤلفـه هـا و سـاختاری اسـت کـه در معنابخشی زندگی انسان دارای نتایجی مانند معنادار بـودن زنـدگی، هـدف دار بـودن زنـدگی، ارزشـمند بـودن زندگی، جعلی بودن معنای آن ، هنجاری بودن معنای زندگی، داشتن رویکـردی ناطبیعـت گـرا و... مـیباشـد. معنویت مدرن با تکیه بر مبانیهایی مانند سکولاریسم ، اومانیسم ، لیبرالیسم ، راسیونالیسم و پلورالیسـم ، ضـمن اکتفاء به معنای حداقلی از معنای زندگی، دارای نقاط ضعف اساسی مانند عدم جامعیت و شمولیت ، عـدم ارائـه برنامه عملی و محتوایی، آرمانی بودن و دست نایافتنی و... میباشد؛ که در واقع نمیتواند برای انسـان معاصـر معنای زندگیای ترسیم کند که او را از این همه اضطراب ، تشویش ، افسردگی، ناامیدی و پوچی نجات دهد.
خلاصه ماشینی:
"رویکرد سوم به نام ناطبیعت گرا میباشـد کـه معتقدنـد بـرای کسب معنای زندگی نه نیازی به قابلیت ها و ویژگیهای این جهان مادی است و نه نیازی بـه عالمی ماورای عالم مادی، بلکه فقط به کمک یک سلسله اصول یـا پـیش فـرض هـای صـرفا عقلی، مانند اصول اولیه اخلاق ، امکان دستیابی به یک زندگی معنـادار وجـود دارد.
معنویان مدرن برای انسان معاصـر عـلاوه بـر هدف خود بنیاد زندگی اصیل ، اهدافی دیگر نیز بیان میکنند مانند رضایت باطنی که دارای سه پایه آرامش ، امید و شادی است (ملکیان ، ١٣٨١الف ، ص ٣٠٧) و نیز کاهش درد و رنج انسـانی «من فقط دل نگران انسان هستم ،...
این اشکال شبیه اشکالی میباشد که به مکتب اخلاقی کانت گرفته اند و آن اینکه این نظریه به لحاظ محتوایی چیزی به ما نمیگوید و تنها سخنش در شکل زنـدگی آرمانی است ، در حالی که یک نظریه جامع برای معنای زندگی علاوه بر ساختار باید محتـوای آن را نیز بیان کند که معنویت مدرن چنین وظیفه ای را وانهاده است و یـا اینکـه آینـده بیـان خواهد نمود.
در لابـه لای صحبت های طراحان معنویت مدرن به این امر اشاره شد، که این نظریه خطابش به همه مردم است ، اما تنها نخبگان از عهده چنین کاری برمیآیند، زیرا شرایط معنویت متعقلانـه یـا دیـن عقلانی شده آن چنان سخت است کـه افـرادی نـادر از عهـده آن برمـیآینـد و عمـوم مـردم نمیتوانند چنین شرایطی را رعایت کننـد و بـا لحـاظ نفـی تعبـد و تقلیـد و تأکیـد بـر «خـود فرمانروایی» (ملکیان ، ١٣٨١الف ، ص ٢٧٥) آحاد جامعه حق ندارند از یافته های نخبگان استفاده کنند و باید خود با بکارگیری عقلانیت مدرن به معنای زندگی آرمانی دست یابند."