چکیده:
از شرایط مهم توفیق در هر کار، بهویژه امر خطیر تربیت، اتخاذ روشها و شیوههایی است که فرد را در رسیدن به هدف و در پیمودن راه کمال یاری بخشد. مهمترین تعلیم و اساسیترین بینشی که اسلام میخواهد به انسان ارائه دهد، بینش توحیدی است. قرآن میخواهد انسان را با خدا آشنا کند و دربارة خدا به انسان معرفت بدهد. در قرآن کریم حکایتها و داستانهای تربیتی فراوانی وجود داردکه در صدد ارائة بینش و جهانبینی متعالی به انسان میباشد. سؤال اصلی در این تحقیق آن است که حکایات و داستانهای تربیتی قرآن، چگونه به انسان در ارائة بینش صحیح و جهانبینی متعالی یاری میرساند؟ هدف اصلی، ارائة بینش و اعطای جهانبینی متعالی به انسان از طریق نتایج و دستاوردهای حکایات تربیتی مستخرج از قرآن میباشد. نتایج اصلی که از مقاله قابل استخراج است، عبارتند از: قرآن کریم در تلاش است تا با ارائة بینشی صحیح نسبت به حقایق جهان هستی، حجابهای غفلت را از دیدگان انسان بزداید. همچنین تغییر بینشها و نگرشهای نادرست و جایگزینی باورها و ایدههای صحیح، دستاورد دیگر حکایات قرآنی میباشد. در نهایت، ارائة بینش صحیح از طریق مواجه کردن آدمیبا واقعیتها و ارائة بینش به شکل عملی باعث میگردد که افق دید انسان در جریان عمل (دستاورد عملی) تغییر یابد و به حقیقت رهنمون گردد.
خلاصه ماشینی:
بـه عنـوان مثـال ، در سرگذشـت شـگفت انگیـز همراهی خضر و موسی (ع )مشاهده میکنیم خضر کسی بود که عملا حجاب هـا و پـرده هـا را از مقابل چشمان موسی (ع )کنار زد و حقایق تازه ای را به او نشان داد و درهای علوم و دانـش هـای جدیدی را به رویش گشود و او که در ابتدا تنها به چهرة ظـاهری آن حـوادث (یعنـی سـوراخ کردن کشتی، به قتل رساندن یک کودک و برپا داشتن دیوار نیم ریخته برای مردمیکه به آنها بیحرمتی کرده بودند،) چشم گشوده بود و آن کارها را زننده و خلاف منطـق مـیدیـد و لـذا عنان صبر از کف داده ، دائما زبان به اعتـراض مـیگشـود، هنگـامیکـه بـا راهنمـایی و ارشـاد استادش ، خضر، به اسرار نهایی و چهرة باطنی این حقایق واقف شـد، کـاملا آرام گرفـت و بـه حقایقی دست یافت که تحول شگرفی در حـوزة بیـنش و ادراک او نسـبت بـه عـوالم هسـتی برایش ایجاد نمود: «گر خضـر در بحـر کشـتی را شکسـت ، صـد درسـتی در شکسـت خضـر هسـت وهــم موســی بــا همــه نــور و هنــر، شــد از آن محجــوب ، تــو بــی پــر مپــر» (مولوی، ١٣٦٧: د ١).
٣ـ ارائۀ بینش در باب مفهوم زندگی حقیقی قرآن کریم در قالب برخی داستان ها و آیات حیات بخـش خـود از بیـنش نادرسـت برخـی انسان ها نسبت به مفهوم زندگی پرده برداشته است و میکوشد تا انسان هایی را کـه سرمسـت مظاهر فریبندة دنیا شده اند و همچون کودکانی سرگرم بازی با وسائل خود میباشند و گاه بـه خاطر از دست دادن آن فریاد برمیآورند و دست حسرت میگزند، از خواب غفلت بیدار سـازد و معیارهای زندگی سعادت بخش را به آنها نشان دهد.