چکیده:
هنر بیان زیبا و کلام شیوا آن است که در دل انسان نفوذ کند و روح را از تاریکی و
زشتی و پلیدی برهاند و در افقی وسیع و با صفا که به نور ایمان روشن است سر دهد. سخن
از فصاحت و بلاغت و هنر بیان مؤمن ترین انسان جهان، حضرت محمد(صلی الله علیه وآله)
است; همان کس که در فصاحت ممتاز و در بلاغت بی همتا بود; چرا که قلب وی مهبط الهام
پاک بود و گفتار الهی بر زبانش جاری. یکی از اعراب که در دانش احوال و اخبار عرب
تبحری بسزا داشت به آن حضرت(صلی الله علیه وآله) عرض کرد: من در میان عرب گشته ام
و گفتار فصحای عرب بسیار شنیده ام ولی از تو فصیح تر ندیده ام، چه کسی تو را این
هنر و ادب آموخت؟ پیامبر سخن(صلی الله علیه وآله) فرمود: «خدایم آموخت و نیک
آموخت.»
بزرگ ترین ویژگی هنر بیان نبوی آن است که در عین روانی و سادگی، مایه بهبود و کمال
و صلاح انسانیت گشته است ; و بهترین عامل برای راهنمای افراد به جمال و کمال مطلوب
و رها ساختن بی خبران از بند هواهای نفسانی در همه دوران هاست.
خلاصه ماشینی:
"سخن از فصاحت و بلاغت و هنر بیان مؤمن ترین انسان جهان، حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) است; همان کس که در فصاحت ممتاز و در بلاغت بی همتا بود; چرا که قلب وی مهبط الهام پاک بود و گفتار الهی بر زبانش جاری.
سخنانی که از روح بزرگ آن حضرت(صلی الله علیه وآله)تراوش می کند برای جان های سرگشته و حیرت زده که در کار خویش فرو مانده و در ظلمات وهم و تردید فرو رفته اند همانند آب حیات است که آنها را در جهان معانی، زندگی جاودانه می بخشد; و این یعنی: هنر بیان نبوی.
»([10]) تجلی هنر بیان نبوی در این بخش با ذکر نمونه هایی ارزنده از سخنان گهربار آن حضرت(صلی الله علیه وآله)، از این خرمن درافشان به انداره وسع خود خوشه برمی چینیم: ـ «ینبغی ان یکون للمؤمن ثمانیة خصال: وقار عند الهزائر صبر عند البلاء و شکر الرخاء و قنوع بما رزقه الله عزوجل، لا یظلم الاعداء ولا یتحامل علی الصداقاء بدنه فی تعب و الناس منه فی راحة»;([11]) سزاوار است که مؤمن هشت صفت داشته باشد: با بزرگ منشی و وقار در حوادث سخت قرین باشد، به هنگام بلاها و امتحانات صبر و شکیبایی داشته باشد، به هنگام گشایش شکر و سپاسگذاری خدا کند، به رزقی که خدای عزیز و بلند مرتبه به وی روزی کرده است قناعت کند، به دشمنان ستم نکند، مزاحم دوستان نشود، تنش در رنج باشد و مردم از او در آسایش باشند."