چکیده:
مقدمه : پرستاری از بیماران ، یک نیاز اساسی جهت بازگرداندن سلامتی به جامعه است . پرستاری از واجبات کفایی دین است و در گروی داشتن اطلاعات علمی همراه با ضمانت اجرایی و داشتن وجدانی آگاه ، اخلاقی انسانی و اسلامی است . این پژوهش با هدف جستجوی مفهوم پرستاری در متون اسلامی انجام شده است . روش : این مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوا در راستای جستجوی مفهوم پرستاری در متون اسلامی است . بدین منظور مستندات و متون اسلامی از جمله قرآن کریم ، نهج البلاغه ، احادیث و وبگاه های پارسیداگ ، هدابلاگ ، ایگنا، نورمگ ، پرواز، یاسین و همچنین وبگاه های عربی زبان معتبر غررالحکم ، اصول کافی و قرب الاسناد از سال ١٣٧٠ تا سال ١٣٩١ با واژه های کلیدی پرستیدن ، پرستار، مراقبت ، جستجو و مورد مطالعه قرار گرفت . عباراتی که این واژه ها را داشتند به صورت واحدهای معنایی انتخاب شده و به روش تحلیل محتوای کیفی ضمنی و آشکار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در بررسی متون اسلامی، تعداد ٤٥٣ واحد معنایی استخراج شد. در روند تحلیل داده ها و استخراج زیرطبقات ، طبقات و درون مایه ها، تعداد ٥٦ زیرطبقه ، ١٤ طبقه و ٤ درون مایه استخراج شد. درون مایه های استخراج شده شامل «موازین اخلاقی » [(٧ طبقه ) با نام های «اخلاق »، «مهربانی و همدلی »، «فروتنی و احترام به بیمار»، «نیکوکاری»، «صبر و پایداری»، «تقوا و بخشش »]، «توانمندی» [(٣ طبقه ) با نام های «شایستگی»، «آگاهی، مسوولیت پذیری» و «تعهد»]، «مراقبت ایمن » [(٣ طبقه ) با نام های «مراقبت »، «رفع نیاز ایمنی» و «ایمنی در مراقبت »] و «ارتباط » بود. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که پرستاری حرفه ای مقدس است که باید در بستر فرهنگی و اسلامی بر اساس رعایت موازین اخلاقی، توانمندی بالا، با ارائه مراقبت های ایمن و داشتن ارتباط موثر با همکاران و بیماران انجام شود. بنابراین آموزش این مفهوم از دیدگاه اسلام به دانشجویان پرستاری و آموزش ضمن خدمت آن به پرستاران بالین ، به منظور بسترسازی مفهوم پرستاری از دیدگاه اسلام توصیه میگردد.
خلاصه ماشینی:
بدین منظور مستندات و متون اسلامی از جمله قرآن کریم ، نهج البلاغه ، احادیث و وبگاه های پارسیداگ ، هدابلاگ ، ایگنا، نورمگ ، پرواز، یاسین و همچنین وبگاه های عربی زبان معتبر غررالحکم ، اصول کافی و قرب الاسناد از سال ١٣٧٠ تا سال ١٣٩١ با واژه های کلیدی پرستیدن ، پرستار، مراقبت ، جستجو و مورد مطالعه مربی، عضو هیأت علمی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران ، ایران .
نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که پرستاری حرفه ای مقدس است که باید در بستر فرهنگی و اسلامی بر اساس رعایت موازین اخلاقی، توانمندی بالا، با ارائه مراقبت های ایمن و داشتن ارتباط مؤثر با همکاران و بیماران انجام شود.
١ـ موازین اخلاقی یکی از درون مایه های حاصل از تحلیل محتوای داده های حاصل از مروری بر متون اسلامی، موازین اخلاقی بود که شامل ٧ طبقه با نام های «اخلاق »، «مهربانی و همدلی »، «فروتنی و احترام به بیمار»، «نیکوکاری»، «صبر و پایداری»، «تقوا» و «بخشش » بود، هرچند این صفات به صراحت در مورد پرستار ذکر نشده است ، اما از ویژگیهای مهم اخلاقی است .
» (آل عمران : ١٠٣) اگر در غرب پرستار به کار خود فقط به عنوان یک شغل نگاه میکند، اما الگوی پرستاری مسلمانان مراقبت از مددجو و بیمار جایگاه ویژه ای دارد و آن را عبادت و کسب رضایت خداوند میداند که نشأت گرفته از پیام وحی الهی (قرآن کریم ) است که نجات جان یک انسان را به منزله نجات کل یک جامعه میداند.
Methods: This study is qualitative content analysis in order to finding nursing concept in Islamic literature.
Keywords Nursing Concept, Islamic Literature, Content Analysis