چکیده:
ارتباطات یکی از سازکارهای اصلی در تولید علم و مورد توجه جامعه شناسان علم است. ارتباط و کنش متقابل جوهره رشد علمی است. تعامل و ارتباط بین دانشجویان و استادان نیز یکی از اصلیترین عرصههای ارتباطات در آموزشعالی و مهمترین سرمایه دانشگاهی محسوب میشود. در این پژوهش چگونگی تعاملات و ارتباطات اجتماعی و علمی در دانشگاه صنعتی شریف بررسی شد. این پژوهش از نوع کمی بود و بهصورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف بود که 150 نفر از آنان بهصورت تصادفی انتخاب شدند. یافتههای پژوهش نشان داد که ارتباط اجتماعی و علمی میان دانشجویان بیش از حد متوسط، اما ارتباط استادان با دانشجویان در هر دو مورد (علمی و اجتماعی) پایین است. ارتباط علمی دانشجویان با یکدیگر بر حسب جنسیت بهطور معنادار متفاوت بود؛ یعنی ارتباط علمی بین زنان نسبت به مردان بیشتر بود، اما ارتباط اجتماعی دانشجویان با یکدیگر و ارتباط اجتماعی و علمی استادان با دانشجویان بر حسب جنسیت دانشجویان تفاوت معنادار نداشت. بر اساس یافتههای پژوهش معلوم شد که بین ارتباط اجتماعی و ارتباط علمی استادان با دانشجویان با مقطع تحصیلی دانشجویان رابطه وجود دارد، بدین معنا که هرچه مقطع تحصیلی دانشجویان بالاتر باشد، استادان رابطه اجتماعی و علمی بهتر و بیشتری با آنان دارند. سطح احتمال معناداری در همه نتایج بهدست آمده بیش از 99 درصد بود.
Communication is one of the main mechanisms for developing science and considered important among science sociologists. Communication and interactions are essence of science growth. The interaction and communication among students and faculties are regarded also as most important university assets. In this study، the ways of social and scientific interactions and communications of Sharif University''s student was investigated. A quantitative survey research method was chosen for this study. The statistical population included all Sharif University’s students from whom 150 students were randomly selected. Research findings indicated that scientific and social interactions among students were above average، but communication between faculties and students in both scientific and social were low. Students'' scientific communication with each other in terms of gender was significantly different. Scientific communication among girls was higher than boys. But students'' social communications with each other and scientific and social communication of faculties with students in terms of gender were not significantly different. The findings of the present study also indicated a correlation between the faculties'' social and scientific communication with students in terms of students'' educational level. According to these findings the faculties had better scientific and social interactions with the students with higher educational level.
خلاصه ماشینی:
سؤال اصلي پژوهش اين بود که از نظر دانشجويان دانشگاه صنعتي شريف تعاملات و ارتباطات اجتماعي و علمي در بين کنشگران علمي اين دانشگاه در چه وضعيتي است ؟ در ادامه به مباحث مربوط به اين موضوع و يافته هاي پژوهشي پرداخته شده است .
برخي از مطالعات به منظور بررسي توليدات علمي و عوامل مؤثر در توليدات علمي ;١٩٩٩ ,Sattar ;٢٠٠٦,Ghaneeirad ;١٩٩٩ ,Soleimani& Shokoey) Talebi, 2002; Mohammadi, 2005; Ghazipour, 2002; Salehi & (٢٠١٢,Behnoei Gadaneh&Ebrahimi ;١٩٩٩,Ebrahimi يا چالشهاي مربوط به توليدات علمي بوده است (٢٠٠٢,Ghaneeirad;٢٠١٢,Ebrahimi&Behnoei Gadaneh) و برخي از مطالعات ديگر مستقيم به تعاملات علمي پرداختند که پژوهش حاضر نيز در اين خصوص بوده است .
مرجايي و قاضي طباطبايي (٢٠٠١,Marjaei&Ghazitabatabei) در مطالعه خود نشان دادند که وضعيت ساختار اجتماع علمي، به ويژه روابط بين استادان، تعامل دانشجويان، وضعيت و تجهيزات کمک آموزشي و پژوهشي، نظارت حرفه اي استادان بر فعاليتهاي دانشجويان و در نهايت ، اثربخشي دانشگاهي از ديدگاه دانشجويان کارشناسيارشد و دکتري دانشگاه تهران در سطحي پايين و به صورت منفي ارزيابي شده است .
چنين تحقيقاتي از نظر روششناسي مشکلات خاص خود را دارند، از اين نظر که در يک شرايط مصنوعي و در طول يک ترم کوتاه انجام ميشوند يافته هاي پژوهش ديگري نشان ميدهد که چند عامل مهم و اساسي در ارزيابي استادان به دست دانشجويان مؤثر است ، از جمله اينکه نمره استاد با ارزيابي دانشجويان از استادان رابطه مستقيم دارد [گرچه نمره درسي خود بازتابي از کيفيت آموزش است ]، استادان مسن و با آموزشهاي پر بارتر و با تجربه تر، موفق تر و بهتر ارزيابي ميشوند و استادان با توليدات علمي بيشتر به عنوان بهترين استادان ارزيابي ميشوند، به خصوص استاداني که پژوهش انجام ميدهد (١٩٨٧,Story &Lockwood,Moore, Eand ).
Nameh Olum Ejtemei:Journal of Social Sciences University of Tehran,18(18), 89-132(in Persian).
Journal Knowledge and Research in Educational Sciences,6 (17 & 18), 119- 146 (in Persian).