چکیده:
سید بن طاووس از عالمان پر نفوذ شیعه در قرن هفتم هجری است که در زمینههای
مختلف علمی مهارت داشته و آثار فراوانی را تألیف کرده است. یکی از آثار او کتاب
التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن است که در موضوع ملاحم و فتن نگاشته شده و بهطور
عمده از سه منبع حدیثی اهلسنت گرد آمده است. این کتاب در قرون اخیر در میان عموم
عالمان شیعه، کتابی ارزشمند و معتبر در موضوع مهدویت تلقی شده است. در این مقاله به
بررسی این کتاب پرداخته و به این نتیجه دست یافتهایم که این کتاب نه معتبر است و نه در
باب مهدویت نوشته شده و نه سید بن طاووس به آن چنین نگاهی داشته است.
خلاصه ماشینی:
"همچنین بسیاری دیگر از نویسندگان شیعی بدون توجه به مأخذ کتاب و اعتبار یا عدم اعتبار آن، احادیثی از آن را درباره امام مهدی (عج) نقل کردهاند که به عنوان نمونه به نویسندگان ذیل اشاره میشود: لطفالله صافی گلپایگانی در منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر که نام کتاب در بسیاری از چاپها از التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن به الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر تغییر داده شده (12) و نگارنده نیز در این تحقیق چاپی با همین نام را در اختیار داشته است.
این منبع نیز دقیقا حکم منبع پیشین را دارد و برای ما کاملا مجهول و ناشناخته است و در هیچیک از منابع رجالی معتبر اهلسنت و شیعه، از جمله کتابهایی که به عنوان مرجع شرح حال ابنحماد ذکر کردیم، مطلبی درباره او وجود ندارد و نامی از کتاب الفتن او به میان نیامده است.
منبع نخست نیز هرچند تا حدودی برای ما شناخته است و کتابهای رجالی اهلسنت درباره نویسنده و زندگی او سخن گفتهاند و کتاب او که مورد استفاده سید بوده است، باقیمانده و در دسترس قرار دارد، اما همانگونه که مطرح شد، هم نویسنده و هم کتاب و هم راوی آن قابل اعتماد نیستند؛ زیرا نویسنده را بسیاری از رجالیان اهلسنت تضعیف و به دروغگویی و جعل حدیث متهم کردهاند و بسیاری دیگر، هرچند وی را از اتهام کذب تبرئه کردهاند، به توهمات و خطا و اشتباه فراوان، وصف کردهاند."