چکیده:
پدیدارشناسی مفهوم وحی و نبوت، انواع و مراتب آن در دینهای یهود و مسیحیت، هدف از
نبوت انبیای بنیاسرائیل و ظهور عیسی مسیح در کارکرد نبوتی، ملاکهایی که بر اساس
آنها صدق یا کذب و اعتبار یا عدم اعتبار دعوت نبی در این دو دین مشخص میشود و
مسئلة مرجعیت نبی در سنتهای دینی یهودی و مسیحی، به ترتیب در دو بخش مقالة حاضر
بررسی شده است.
نویسندگان مقاله حاضر با تأکید بر متن کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید)، ضمن تلاش
برای ارائة روایتی تازه از این مفهوم دینی یهودی و مسیحی و در عین آگاهی از
تفاوتهای ساختاری میان نبوت یهودی و نبوت مسیحی، بر عنصر واسطگی و طریقیت نبی در
هر دو دین تأکید ورزیده و بدین ترتیب کوشیدهاند میان برخی اجزای ظاهرا نامتجانس
پدیدار یهودی وحی و نبوت با پدیدار مسیحی آن هم در ساختار و هم در کارکرد، تلائمی
نسبی بر قرار سازند.
خلاصه ماشینی:
"ادعای اینکه عیسی به همان سان که ما در مفهوم عمومی نبوت میفهمیم تنها خود را یک پیامبر یهودی میدانست باید متکی به حجم عظیمی از مجادلات و مباحثاتی باشد که به ویژه در فعالیتهای مربوط به نقادی کتاب مقدس و تحقیق دربارة عیسای تاریخی انجام گرفته است، و قائل به چنین ادعایی باید به تفاوتهای اعمال و اقوال عیسی، آنچنان که در عهد جدید مضبوط است با رفتارها و گفتارهای نبوتی عهد عتیق به لحاظ پدیدارشناختی توجه کافی داشته باشد، با این حال اگر چنین فردی بگوید که از تفسیر و تأویل همین روایات کتاب مقدس به این نتیجه رسیده است که عیسی پیامبری همچون دیگر پیامبران عبرانی بوده، بیراه هم نرفته است؛ چرا که گزارشهای کتاب مقدس در این باره استعداد کافی را برای چنین استنتاجی دارد (در کتاب مقدس در برخی موارد عیسی یک نبی خوانده شده است) (ر.
از سوی دیگر با آنکه در ادبیات دینی سه دین، هدف و فلسفة برقراری چنین رابطهای میان خدا و انسان ـ نبوت ـ با تقریرات و تبیینات متنوعی صورتبندی شده و در عبارت پردازیهای مندرج در متون مقدس آنها میتوان بر تفاوتهای گاه بارزی انگشت نهاد، باز نجات و رستگاری ـ با طیف مفهومی متفاوت و زیاد ـ عنصر مشترکی است که در هر یک، ما را به یک معنی واحد رهنمون است و قابل انکار نیست که بزرگترین دغدغه و اصلیترین درگیری این متون مقدس، در عبارتپردازیهایی که از فلسفه و هدف بعثت انبیا به دست دادهاند نمودن راه هدایت به انسان راه گم کرده (گوسفندان شبان از دست داده و رعیت بیراعی) است تا طریق فلاح و نجاح را بیابد و صفت لطف و رحمت الهی در وا نگذاشتن بندگانش در غفلت و گمراهی و دستگیری از آنان جلوهگر شود."