چکیده:
تحلیل و بررسی معنا و حقیقت «امامت» و «ولایت الهی» از نظر قرآن، روایات اهل بیت( و عالمان شیعه اهمیت بسزایی در شناخت مکتب تشیّع دارد. این نبشتار در پرتو حدیث «غدیر»، به این موضوع پرداخته و پس از بررسی معنای «مولی» در لغت و قرآن، با استناد به آیات و روایات وارد شده در این زمینه، به تحلیل و تبیین حقیقت مولویت و اختصاص آن به خداوند متعال و نیز امکان تفویض آن به بندگان برگزیدة الهی پرداخته، سپس با بهرهگیری از کلام امامان شیعه( و استشهاد به شعر شاعران و ادیبان معاصر واقعة غدیر، بر دلالت واژة «مولی» بر مقام «افتراض طاعت» تاکید کرده و در نهایت، با طرح و بررسی نظرهای هفت تن از بزرگان شیعه، بحث را به پایان برده است.
خلاصه ماشینی:
"شریف مرتضی( در اینباره مینویسد: امیرالمؤمنین( در روز شورا به نصوصی از پیامبر اکرم( احتجاج کردند که وجوب اطاعت ایشان را اثبات میکند؛ مانند اینکه فرمودند: «آیا در بین شما غیر از من احدی هست که رسول خدا( دربارة او فرموده باشد: «آنکه من مولای اویم پس علی مولای اوست؟» (سید مرتضی، 1414، ص252) مرحوم سید مرتضی با توجه به احتجاج امیرالمؤمنین( به حدیث «غدیر»، آن را نصی در بیان مقام فرض الطاعه و امامت الهی میداند.
1 مرحوم شیخ مفید نیز در رسالة فی معنی الولی پس از استشهاد به شعر شاعران عرب در اینکه معنای «مولی» امام و مفترض الطاعه است، میفرماید: این اشعار همراه با روایت همة علمای شیعه (در اعصار گوناگون) از گذشتگان خود تا زمان رسول خدا( دلالت میکند بر اینکه آنچه رسول خدا( برای امیرالمؤمنین( در روز غدیر جعل کرد، مقام امامت است....
شیخ صدوق( ایشان دربارة حدیث غدیر میفرماید: هیچ عبارتی را نمیشناسم که به اندازة فرمایش رسول خدا( بر معنای «فرض الطاعه» تأکید کند (آنجا که فرمودند): «ألست اولی بالمؤمنین من انفسهم»؛ آیا من نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر نیستم؟ سپس فرمودند: «فمن کنت مولاه فعلی مولاه»؛ پس هر که من مولا و صاحب اختیار اویم علی مولا و صاحب اختیار اوست."