چکیده:
با افزایش روزافزون جمعیت و نیاز بشر به گردش و تفریح، توسعه مناطق گردشگری جز ملزومات جوامع کنونی بشمار میرود، توسعه این مناطق و حضور انسان در بستر طبیعت آثاری نیز به همراه خواهد داشت. برای سیر در راستای توسعه پایدار گردشگری، ارزیابی آثار زیستمحیطی اینگونه فعالیتها قبل از اجرا و ارائه راهکارهایی جهت کاهش آثار مضر آنها، امری اجتنابناپذیر است. به دلیل ارتباط مستقیم انسان و طبیعت در مناطق گردشگری، آثار ناشی ازاینگونه فعالیتها، از پیچیدگی و پیوستگی خاصی برخوردارند، ازاینرو، استفاده از روشهای سنتی ارزیابی آثار زیستمحیطی کارایی لازم را دارا نمیباشد. در تحقیق حاضر، با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای فازی (FANP)، روش ارزیابی آثار زیستمحیطی ماتریس سریع (RIAM)، مورد اصلاح قرار گرفت و با استفاده از روش اصلاح شده حاصل، به ارزیابی آثار زیستمحیطی توسعهی منطقه گردشگری اوان پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که، در روش RIAM معمولی مجموع دامنه عددی امتیازات در گزینهی اجرا مثبت و در گزینهی عدم اجرا منفی است و در روش RIAM اصلاحشده، هر دو عدد منفی هستند، ولی مانند روش اول گزینهی اجرا ارجح بر گزینهی عدم اجراست، زیرا میزان آثار منفی آن کمتر برآورد شده است. در روش اصلاحشده آثار توسعهی بهتر و واقعگرایانهتر مورد ارزیابی قرارگرفته است.
خلاصه ماشینی:
بااین حال ، فعالیت های کوچک تـر کـه اغلـب مـورد غفلت واقع میشوند، نیز ممکن است آثار سوء محلی و یا در ابعاد گسترده تر داشته باشند، زیـرا 7 تعداد آن ها بسیار زیاد است و در اکثر موارد مورد ارزیابی قرار نمیگیرند (الجـیس و همکـاران ، ٨٨:٢٠١٠) در فرایند اجرای ارزیابی آثار، جائیکه تصمیم گیری بر اساس داده های ثانویه ی ناقص استوار باشد و هیچ احتمالی برای وجود اسناد معتبر وجود نداشته ، و یا تنها برای داده های اولیه جمع آوریشده ، این اسناد موجود باشند، اصولا ارزیابی بـه سـمت ذهـن گرایـی سـوق مـییابـد (گیلپین ٨، ١٩٩٥) روش RIAM٩ در پی حل چنین مشکلی برآمده تا بتواند تصمیم گیـریهـای ذهنی را با تعریف معیارهـا و مقیـاس هـای اسـتاندارد جـایگزین نمـوده بـه گونـه ای کـه نتـایج 1 Mason 2 Barker and Wood 3 Canter 4 Environmental Impact Assessment 5 Perdicoulis 6 Lawrence 7 Ljäs 8 Gilpin 9 Rapid Impact Assessment Matrix به دست آمده از یک ماتریس ساده امکان ثبت دائمی وقایع را در یک فرایند تصمیم گیری فـراهم آورد (پاســـتاکیا١، ٤٨٢:١٩٩٨-٤٦١) درروش RIAM اجـــزای تشـــکیل دهنـــده محـــیط طبقه بندیشده و آثار پروژه برای بخش های مختلف به تفکیک محاسبه میشود.