چکیده:
هدف : هدف اصلی این پژوهش بررسی عملکرد تعاونیها در اقتصاد صنعت فرش دستباف استان خراسان رضوی و شناسایی موانع و مشکلاتی است که در این میان وجود دارد. روش : این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی بوده و جنبه کاربردی دارد. اطلاعات آن به صورت اسنادی و کتابخانه ای و از طریق مصاحبه به روش میدانی با تعداد ٥٥ نفر نمونه از جامعه آماری گردآوری شده که نتایج آن به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است . یافته ها: براساس نتایج حاصل ، عوامل موثر در بهبود کیفیت فرش دستباف درتعاونیها، با میانگین ٨٧,٢% دارای بیشترین تاثیر بوده و نقشی که تعاونیها در مواردی از قبیل اشتغال زایی و کاهش بیکاری و محرومیت در جامعه و رشد صنعت توریسم دارند، با میانگین ٧٨,١٦% در رتبه بعدی قرار دارد و همچنین نقش تعاونیها در افزایش رشد سرمایه و درآمدزایی با میانگین ٤٣,٨% دارای کمترین تاثیر از دیدگاه افراد مورد مصاحبه ، ارزیابی شده است . راهکارهای عملی: این تحقیق عمدتا مبتنی بر روش کیفی است و نمیتواند تمامی زوایای پنهان موارد مرتبط با مسائل اقتصادی در تعاونیها را نشان دهد. بنابراین ، به سایر محققان پیشنهاد میشود از روش های تحقیق کمی نیز برای شفاف ترکردن هر چه بیشتر روابط میان متغیرهای این تحقیق استفاده کنند. اصالت و ارزش : ایجاد تعاونیهای فرش دستباف ، نقش موثری در توسعه صادرات و تولید فرش دستباف بدون عیب و نقص داشته است و کارایی این نهادها در کمک رسانی به بافندگان فرش و رفع مشکلات آنان از نظر درآمدزایی، در این صنعت موثر بوده است . نظارت در نحوة بافت و تهیه مواد و مصالح مرغوب توسط این تعاونیها و نیز داشتن شناسنامه وکمرنگ شدن نقش واسطه ها، همه موارد مهمی هستند که به رشد اقتصادی این صنعت ارزشمند کمک میکنند.
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر عوامل ذکر شده ، ذائقۀ مصرف کننـده در تعاونی ها را نشان می دهد و هـر یـک از جنبـه های مختلفـی و مسائل مربوط بـه بخـش تولیـد، جنبـه هـای هنـری فـرش و مانند موانع و مشکلات موجود و تأثیری که این تعاونی هـا را بـر کیفیت محصول ، عوامل خارجی، بازاریابی و فروشندگان نیـز بـر روند رشد اقتصادی در جوامع روستایی دارند و نقشـی کـه ایـن روند صادرات فرش تأثیرگذار هستند (رضوانی، عزمی، خراسانی تعاونی ها در تولید، بازاریابی و صادرات فرش دستباف ایران دارد و ایمانی، ١٣٩٠، صـص .
سـطح اشـتغال بـه کـار در صـنعت فـرش دسـتباف در اسـتان جدول ٧- اطلاعات آمار متغییرهای موثر در بالا بردن کیفیت فرش دستباف در تعاونی ها مآخذ: یافته های پژوهش ، ١٣٩٢ عوامل موثر درنقش تعاونی ها در جهت بالابردن کیفیت فرش دستباف ورفع مشکلات آن تعداد کل ٥٥ نفر موافق مخالف درصد موافق درصد مخالف نتیجه تهیه مواد اولیه مرغوب 45 10 %81,8 %18,1 مثبت حمایت از تولید کنندگان و بیمه بافندگان 55 - %100 - مثبت برنامه ریزی تبلیغات وبازاریابی 55 - %100 - مثبت اصلاح طرح و رنگ 50 5 %90,9 %9,09 مثبت حمایت های دولتی و ایجاد تشکل های حمایت کننده 35 20 %63,6 %36,3 مثبت نقش کیفیت فرش دستباف درافزایش رشد صادرات 55 - %100 18,8 مثبت کاهش قیمت تمام شده فرش دستباف و نوسانات نرخ ارزدر افزایش صادرات 40 15 %72,7 %27,2 مثبت میانگین 48 7 %87,2 %12,7 مثبت شده که نسبت به گذشته افراد کمتری به این کار تمایل داشته دلایل اصلی نقش مؤثر این متغیرها در بهبود کیفیت فـرش دستباف و افزایش رشد اقتصادی آن ، از نظر کارشناسان عبارتند و بافنده های این تعاونیها، اغلب زنـانی باشـندکه امـروزه بـرای کمک به درآمد خانواده به این کار روی آورده اند."