چکیده:
چکیده:قواعد صلاحیت به منظور تقسیم کار بین دادگاهها با توجه به نوع اختلاف، جرم و...وضع شده است. به همین منظور در قوانین دادرسی مدنی صلاحیت به صلاحیت ذاتی،نسبی و محلی تقسیم شده است. اما گاهی به محکمهای که صلاحیت رسیدگی بهموضوعی را ندارد به جهات خاصی اجازه رسیدگی به آن موضوع داده میشود که بهاین امر توسعه صلاحیت یا ایجاد صلاحیت تبعی گفته میشود. هدف از تحریر اینمقاله بررسی قواعد صلاحیت و موارد صلاحیت تبعی است.
خلاصه ماشینی:
"سـئوالی کــه طـرح مــی شـود ایـن اســت کـه چنــین دعـوایی نـزد کــدام دادگـاه بایــد طــرح گــردد، دادگــاهی کــه بــه دعــوای نخســتین رســیدگی نمــوده و تــأمین اخــذ کــرده یــا دادگــاهی کــه طبــق قواعــد عمــومی صــلاحیت ، صــلاحیت رســیدگی بــه دعــوی را دارد؟ در پاســخ بــه ایــن ســئوال بایــد گفــت کــه دعــوای جبــران خســارت ناشــی از اجــرای حکــم از متفرعــات دعــوای اصــلی اســت و همــان گونــه کــه اعــاده عملیــات اجرأیــی توســط دادگــاه نخسـتین صـورت مـیگیـرد، رسـیدگی بـه دعـوای ضـرر و زیـان ناشـی از اجـرای حکـم و در صـورت وارد بـودن دعـوای پرداخـت آن از محـل تـأمین نـزد دادگـاهی خواهـد بـود کـه بـه دعــوای اصــلی رســیدگی نمــوده و ایــن مــورد نیــز از مــوارد توســعه صــلاحیت و ایجــاد صلاحیت تبعی برای دادگاهی است که به دعوای اصلی رسیدگی نموده است .
مــثلا حکـم مـورد اعتـراض نـزد دادگـاه تهـران صـادر شـده و اعتـراض بـه آن ، نـزد دادگـاه صـادر کننـده حکـم (در تهـران ) بـه عمـل آمـده (مـاده ٤٢٠ قـانون آیـین دادرسـی مـدنی) امـا محـل اقامت معترض ثالـث گـیلان باشـد، حـال سـؤالی کـه مطـرح مـیشـود ایـن اسـت کـه دعـوای مطالبــه خســارت ناشــی از تــأخیر در اجــرای حکــم و هزینــه دادرســی کــه درنتیجــه اعتــراض معتـرض ثالــث و تقاضـای او بــر صـدور قــرار تـأخیر اجــرای حکـم ایجــاد شـده اســت ، بایــد نزد کدام دادگـاه طـرح شـود، دادگـاه اسـتان گـیلان (محـل اقامـت خوانـده ) یـا دادگـاهی کـه بـه اعتـراض ثالـث رسـیدگی نمـوده اسـت (دادگـاه رسـیدگی کننـده بـه دعـوای اصـلی)؟ بـه نظــر مــی رســد هماننــد مــوارد قبــل منطــق ، عقــل ســلیم و رســیدگی مــنظم ، ســریع و عادلانــه اقتضــاء دارد کــه ایــن دعــوی نــزد دادگــاهی طــرح شــود کــه بــه دعــوای معتــرض ثالــث رســیدگی و از او تــأمین اخـــذ نمــوده اســـت ."