چکیده:
محمد شیخی* سعیده امینی**آناهیتا نظامی*** تاریخ دریافت: 26/1/94 تاریخ پذیرش: 12/6/94چکیدهحس تعلق مکان از مهمترین عوامل اثرگذار بر رابطه فرد با محیط است. این حس دربرگیرنده عوامل گوناگونی است که کیفیت زندگی فرد در مکان را متأثر میسازد. وجود حس تعلق و یا عدم وجود آن بر رفتارهای افراد در جامعه تأثیر میگذارد. این پژوهش باهدف بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر حس تعلق مکان در میان ساکنین شهر جدید پرند (اسکان رسمی) و نسیم شهر (اسکان غیررسمی) انجام گرفته است. برای نیل به این هدف تلاش شد تا با اتکا به دیدگاههای نظری موجود چارچوب نظری مناسبی تدوین و در پرتو آن فرضیاتی تنظیم گردد. با استفاده از روش پیمایش و آمار توصیفی و استنباطی دادههای لازم فراهم و برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS استفاده شد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 392 نفر و نمونهگیری چندمرحلهای بکار گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که حس تعلق مکانی در اسکان غیررسمی (نسیم شهر) بیش از اسکان رسمی (پرند) است. همچنین سرمایه اجتماعی ساکنان نسیم شهر بیش از ساکنان پرند و سرمایه فرهنگی ساکنین پرند بیش از ساکنین نسیم شهر است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز بیانگر این است که حس تعلق مکانی در شهر جدید پرند به ترتیب از سرمایه اجتماعی، نگرش به ویژگیهای فضایی- کالبدی، سرمایه فرهنگی و حس تعلق مکانی و در نسیم شهر به ترتیب از سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و نگرش به ویژگیهای فضایی - کالبدی تأثیر میپذیرد. درمجموع مطابق نتایج حاصله، سرمایه اجتماعی مهمترین عامل اثرگذار بر حس تعلق مکان در دو شهر پرند و نسیم شهر است.
خلاصه ماشینی:
"- به نظر میرسد بین سرمایه اجتماعی و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیررسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
- به نظر میرسد بین سرمایه فرهنگی و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیررسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
- به نظر میرسد بین نگرش به ویژگیهای فضایی- کالبدی و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیررسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
- به نظر میرسد میان مدت سکونت افراد و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیررسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
با مراجعه به جدول اختلاف میانگین متغیرهای تحقیق ملاحظه میشود که میانگین حس تعلق مکانی، سرمایه اجتماعی، نگرش افراد به ویژگیهای فضایی- کالبدی و مدت زمان سکونت در نسیم شهر بالاتر از شهرجدید پرند است .
52 فرضیه دوم : به نظر میرسد بین سرمایه اجتماعی و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیر رسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین میزان سرمایه اجتماعی ساکنان پرند و نسیم شهر با وضعیت حس تعلق مکان رابطه معناداری وجود دارد.
000 فرضیه چهارم : به نظر میرسد میان نگرش به ویژگیهای فضایی- کالبدی و حس تعلق مکانی ساکنین سکونتگاه های رسمی و غیر رسمی (نسیم شهر و پرند) رابطه معنادار وجود دارد.
نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین میزان نگرش به ویژگیهای فضایی و کالبدی ساکنان پرند و نسیم شهر با وضعیت حس تعلق مکان رابطه معناداری وجود دارد."