چکیده:
محاسبه جدول متقارن داده- ستانده متکی بر دو فرض تکنولوژی بخش و کالاست. اولی درایههای غیرمنفی در جدول را تضمین میکند ولی فاقد پایه نظری قابل قبول است. هر چند دومی، از پایه نظری نسبتا قابل قبولی برخوردار اما ظهور عناصر منفی در آن اجتنابناپذیر و تفسیر اقتصادی عناصر منفی غیرممکن میباشد. دو نوع واکنش برای برونرفت از مساله ظهور عناصر منفی در برخورد تحلیلگران داده- ستانده مشاهده میشود. گروهی از تحلیلگران به طور کلی، فرض تکنولوژی کالا را رد میکنند، در حالیکه گروهی از اقتصاددانان، بر این باورند که باید با این چالش مدارا نموده و از روشهای حذف تدریجی عناصر منفی برای حل این مساله، استفاده کرد. بانک مرکزی به منظور احتراز از ظهور عناصر منفی، فرض تکنولوژی بخش را مبنای محاسبه جداول متقارن سالهای 1367 و 1378 قرار میدهد. حال آنکه، مرکز آمار ایران در ابتدا از فرض تکنولوژی بخش حمایت میکند و بر مبنای آن، جدول متقارن سال 1365 را محاسبه میکند، پس از آن، عبارت «عمدتا فرض تکنولوژی کالا با تعدیلاتی در چارچوب تکنولوژی مختلط» را اساس استخراج جدول متقارن 1380 قرار میدهد. در گزارشهای مرکز آمار ایران دقیقا مشخص نیست که از کدام روش برای حذف عناصر منفی استفاده شده است. ذکر این نکته ضرورت دارد که این مساله تاکنون مورد توجه پژوهشگران اقتصاد داده- ستانده در ایران قرار نگرفته است. در این مقاله، با استفاده از الگوریتم ریاضی آلمن و بر مبنای ماتریسهای ساخت و جذب مرکز آمار ایران برای سال 1380، برای نخستینبار در مطالعات مربوط به حوزه اقتصاد داده- ستانده ایران و ضمن استفاده از فرض تکنولوژی کالا، جدول داده- ستانده متقارنی را محاسبه میکنیم که فاقد عناصر منفی است و تراز جدول نیز حفظ میشود. در این مطالعه، ارقام مستخرج از الگوریتم آلمن با ارقام متناظر در جدول متقارن مرکز آمار ایران مقایسه میگردند. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که در الگوریتم آلمن، میزان تعدیلهای مورد نیاز روی جدول متقارن کالا در کالا با فرض تکنولوژی کالا بسیار کمتر از میزان تعدیلهایی است که مرکز آمار برای حذف درایههای منفی استفاده نموده است. بهکارگیری روش مذکور برای محاسبه جداول متقارن آتی بویژه محاسبه جدول متقارن سال 1390 که اخیرا در دستور کار مرکز آمار ایران قرار گرفته است، پیشنهاد میگردد.
In this paper، we construct a Symmetric Input-Output Table (SIOT)، which has no negative elements and preserves balance of table. For this purpose، we apply Almon''s mathematical algorithm and use the Make and Use Matrices of 2001، which are provided by the Statistical Center of Iran (SCI). The estimated SIOT is compared with the SIOT of SCI. Our findings reveal that required adjustments in SIOT derived by Almon''s algorithm are less than adjustments made by the SCI for eliminating negative elements. We propose this method for the calculation of future Input-output Tables of Iran.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله ، با استفاده از الگوریتم ریاضی آلمن و بر مبنای ماتریس های ساخت و جذب مرکز آمار ایران برای سال ١٣٨٠، برای نخستین بار در مطالعات مربوط به حوزه اقتصاد داده- ستانده ایران و ضمن استفاده از فرض تکنولوژی کالا، جدول داده- ستانده متقارنی را محاسبه میکنیم که فاقد عناصر منفی است و تراز جدول نیز حفظ میشود.
نحوه به کارگیری روش آلمن به منظور حذف درایه های منفی ظاهر شده در جدول داده- ستانده کالا در کالای ایران با فرض تکنولوژی کالا از آنجاییکه آمارها و اطلاعات موجود، مربوط به کالاهای استفاده شده توسط بنگاههای فعال در بخش های مختلف اقتصادی است ، لذا گام اول یا نقطه شروع، محاسبه مقدار کالای i است که توسط صنعت j برای تولید کالاهای اصلی یا فرعی به کار میرود (uIj).
با توجه به اینکه ساختار نهادهای کالاهای فرعی چندان مشخص نیست ، بنابراین ، پرسش مشابهی مطرح میشود که چگونه میتوان مقدار کالای i را که توسط سایر بخش های اقتصادی برای تولید کالای فرعی یا ثانویه j مصرف میشود، محاسبه نمود؟ آیا برای انتقال باید از فرض تکنولوژی کالا استفاده کرد یا از فرض تکنولوژی بخش ؟ بدین ترتیب ، مقدار کل کالای i که برای تهیه و ساخت کالای j در اقتصاد مورد نیاز است ، از رابطه زیر حاصل میشود: uIj - Ʃk=1aIjkvkj + Ʃk=1aIkjvjk (13) k≠j k≠j که در آن، n تعداد بخش ها (یا تعداد کالاها) را نشان میدهد."