چکیده:
این مقاله به بررسی تاثیر الحاق به سازمان جهانی تجارت بر صادرات بـرق ایـران به کشورهای ترکمنستان ، آذربایجان و ارمنستان پرداختـه اسـت . بـدین منظـور از الگوی خودتوضیح با وقفه های توزیعی (ARDL) طی دوره زمانی ١٣٨٣-١٣٨٧ استفاده شده است . نتایج برآورد جداگانه الگوی پویای بلندمدت با توجـه بـه هـر یک از سه کشور مذکور وجود یک رابطه بلندمدت بین متغیرهـای مـدل را نـشان می دهد. بر این اساس در بلندمدت تاثیر شـاخص ادغـام در تجـارت جهـانی بـر صادرات برق منفی بدست آمده است . نتایج نشان می دهد که این ضریب نسبت به سایر متغیرهای توضیحی الگو، بر صادرات بـرق اثـر کمتـری دارد. نتـایج الگـوی کوتاه مدت نیز میان متغیرهای توضیحی الگو و صـادرات بـرق رابطـه ای منفـی را نشان می دهد.
خلاصه ماشینی:
"بدین ترتیب به منظور حداقل سازی زیان های ناشی از پیوستن به WTO بـر صـنعت برق بهتر است نحوه تأثیر جهانی شدن بر تجارت برق مورد بررسی قرار گیرد تـا درک روشنی از وضعیت این صنعت داشته و اثرات الحاق ایران بـه WTO را بـر آن بررسـی کنیم .
IIT شاخص مناسبی برای بررسی جهانی شدن در یک صنعت است زیرا بر اسـاس شواهد تجربی و کاربردی موجود، IIT تابع عواملی مـی باشـد کـه بـرای جهـانی شـدن شناسایی شده اند و با اکثر عوامل مؤثر بـر جهـانی شـدن (ماننـد تـشابه تقاضـا در بـازار کشورهای مختلف برای محصول مشخص ، صرفه جویی هـای اقتـصادی ، سـاختار بـازار رقابتی ، موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای کمتر، سـرمایه گـذاری مـستقیم خـارجی و ظهـور شرکت های چند ملیتی ) رابطه مثبت دارد.
شـکل تابعی صادرات برق در این مقاله به صورت زیر ارائه می شود: LXit 0C1LPit 2LYit 3LIITit it (1) به طوری که در آن X میزان صادرات برق (کیلووات سـاعت )، P نـسبت شـاخص قیمت کالاهای صادراتی به شـاخص قیمـت کالاهـای وارداتـی ، Y جـذب داخلـی بـه صورت نسبت مصرف داخلی به تقاضای حقیقی برق (مجموع تولید داخلی و واردات )، و IIT معیار ادغام تجارت بین المللی (شاخص جهانی شدن ) می باشد.
به دلیل این که در دوره مورد بررسی ، متغیر معیار ادغام تجارت بین المللی به عنوان شاخص جهانی شدن تأثیر منفی و معکوس بر صادرات برق داشـته اسـت ، حـداقل در کوتاه مدت امکان کسب منافع از الحاق به سازمان تجـارت جهـانی بـرای ایـن بخـش وجود ندارد."