چکیده:
رانندگان پرخاشگر یکی از نگرانیهای سلامت عمومی و اجتماعی هستند و توجه رسانهای و عمومی قابل ملاحظهای به آنها شده است. رفتار پرخاشگرانه در جاده طبق گزارشات رو به افزایش است. در کشورهای مختلف توجه ویژهای به خشونت جادهای میشود و برنامههای متعددی برای آموزش کنترل و مدیریت خشم به رانندگان طراحی و اجرا میگردد. به هرحال، در ایران به این مهم توجه نشده است. در این مطالعه، اثربخشی بسته آموزشی مهارتهای روانیاجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از نوع شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون تک گروهی است. آموزش در یک گروه از رانندگان (176 نفری) به مدت 9 جلسه 80 دقیقهای اجرا شد. ابزار پژوهش، دو ابزار سیاهه بیان خشم حالت-صفت و پرسشنامه پرخاشگری پری و باس بودند. هر چند، نتایج حاکی از اثربخشی بسته آموزشی بر کاهش پرخاشگری رانندگان بود، اما مداخله حاضر تاثیر معناداری را بر کاهش خشم در شرکتکنندگان نشان نداده است. در پایان، نتیجه گیری و بحث و همچنین محدودیتها و پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی ارایه شده است.
Aggressive drivers are one of the social and public health concerns, and media and public attention towards them have been very high. Aggressive behavior on the roads is reported to be on the increase. Many countries pay particular attention to road rage and a variety of programs have been designed to train drivers in the area of anger management. While in Iran, this important matter has not been addressed in the studies. In this research the effectiveness of a psychosocial skills training package was examined. The current study was pseudo- experimental design with pretest-posttest single group. The training was implemented for one group of drivers (N=176), for a period of 9 sessions of 80 minutes. Pre and posttest measures were obtained by State-Trait Anger Expression Inventory (STAXI) and Buss & Perry Aggression Questionnaire (AQ). While results demonstrated the effectiveness of the training package in reducing aggression among drivers, no significant impact was reported on the reduction of anger for them. Finally, discussion as well as limitations and implications for future research are also presented.
خلاصه ماشینی:
"Galovski & Blanchard ویژگی های شخصیتی ، نگرش ها و انگیزش های فرد است (ایلمز و سلیک ١، ٢٠٠٤) بـه نظـر مـی رسـد عوامل روانشناختی در بروز پدیده خشم رانندگی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار باشد.
به دلیل آنکه دو سیاهه پرخاشگری باس و پری و خشم حالت اسپیلبرگر دو مقوله متفـاوت از هـم را ارزیابی می کنند و هر یک از دو یا چند خرده مقیاس تشکیل شده اند؛ از تحلیـل هـای مجـزای انـدازه - گیری های مکرر١ برای آزمون وجود یا عدم وجود تفاوت معنادار آماری در بین میانگین هـای خـرده - مقیاس های آنها استفاده شد.
درنتیجه شاید به همین دلیل از طریق آموزش ، بهتـر بتـوان آن را تغییر داد، بخصوص وقتی فرد مهارت های جدیـدی فراگیـرد، احتمـال بـیش تـری وجـود دارد کـه رفتارهای پرخاشگرانه کمتری را نشان دهد، به طوری که در بسته درمانی حاضر نیز به این امر توجـه شده و علاوه بر آموزش مهارت های کنترل استرس و خشم ، مهارت های بین فردی و سایر مهارت های موثر نیز آموزش داده می شود تا فرد بتواند رفتاری را جایگزین پرخاشـگری کنـد.
از این رو، می توان به پژوهشگران علاقه منـد پیشـنهاد کرد که با توجه به اهمیت خشونت جاده ای و اینکه هنوز در کشور ما توجه زیادی به ایـن امـر نشـده است ، اقدام به ساخت ابزاری برای اندازه گیری خشـونت جـاده ای کننـد تـا بتـوان بـا غربـال صـحیح رانندگان در معرض خطر، آنها را گزینش ، و با تهیه برنامه های متناسب مورد آموزش قرار داد و اثرات واقعی مداخله را نیز مشخص نمود.
The effects of personality traits on driving-related anger and aggressive behaviour in traffc among Serbian drivers."