چکیده:
چکیده مسجدها، مکتبها، تکیهها، حسینیهها، مراسمهای تعزیه و احادیث از جمله رسانههای دینی سنتی هستند. مخاطبان این رسانهها عموم مردم هستند و اصولا آنها را باید رسانههای دینی سنتی بنامیم. با توجه به رسالت دین اسلام مبنی بر اینکه برای همه انسانها و به منظور هدایت آنها آمده است، ارتباطگران سنتی با روی باز همه علاقهمندان اسلام را پذیرفتهاند. در پژوهش حاضر حدیث به مثابه یک رسانه دربردارنده پیامهایی قابل انتقال محسوب شده است. هدف فرستنده - که در اینجا امام معصوم(ع) است - از ایجاد ارتباط تنها با انتقال پیام صورت میگیرد و پیام مورد نظر، مفاهیم و گزارههای دینی است. هدف اصلی پژوهش، شناخت مضامین سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در احادیث امام حسن مجتبی(ع) و سوال اصلی این است که امام حسن مجتبی(ع) در احادیث خود بیشتر بر چه مضامینی تاکید داشته است؟ چارچوب نظری بر مبنای نظریه برجستهسازی و نظریه همگرا و ارتباطات در جامعه اسلامی است. پژوهش با روش اسنادی و روش تحلیل محتوا انجام شده است. با توجه به نتایج پژوهش نیکی به دیگران، مسائل مربوط به حکومت و اهل بیت(ع) و همچنین دادن صدقه و کمک به نیازمندان بیشترین بازتاب اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را داشته است. واژههای کلیدی: امام حسن مجتبی(ع)، برجستهسازی، حدیث، رسانه. مسجدها، مکتب ها، تکیه ها، حسینیه ها، مراسم هـای تعزیـه و احادیـث از جمله رسانه های دینی سنتی هستند. مخاطبان ایـن رسـانه هـا عمـوم مردم هستند و اصولا آن ها را باید رسانه هـای دینـی سـنتی بنـامیم . بـا توجه به رسالت دین اسلام مبنی بـر اینکـه بـرای همـه انسـان هـا و بـه منظور هدایت آن ها آمده است ، ارتباط گران سنتی بـا روی بـاز همـه علاقه مندان اسلام را پذیرفته اند. در پژوهش حاضـر حـدیث بـه مثابـه یک رسانه دربردارنده پیام هـایی قابـل انتقـال محسـوب شـده اسـت . هدف فرستنده - که در اینجا امام معصوم (ع ) است - از ایجاد ارتباط تنهـا بـا انتقـال پیـام صـورت مـیگیـرد و پیـام مـورد نظـر، مفـاهیم و گزاره هـای دینـی اسـت . هـدف اصـلی پـژوهش ، شـناخت مضـامین سیاسی، اقتصادی و اجتمـاعی در احادیـث امـام حسـن مجتبـی(ع ) و سوال اصلی این است کـه امـام حسـن مجتبـی(ع ) در احادیـث خـود بیشتر بر چه مضامینی تاکید داشته است ؟ چارچوب نظری بـر مبنـای نظریـه برجسـته سـازی و نظریـه همگـرا و ارتباطات در جامعه اسلامی است . پژوهش بـا روش اسـنادی و روش تحلیل محتوا انجام شده است . بـا توجـه بـه نتـایج پـژوهش نیکـی بـه دیگران ، مسائل مربوط به حکومت و اهـل بیـت (ع ) و همچنـین دادن صدقه و کمک بـه نیازمنـدان بیشـترین بازتـاب اجتمـاعی، سیاسـی و اقتصادی را داشته است .
خلاصه ماشینی:
"مسجد و منبـر، مجلـس دعـا و روضه خوانی، زیارتگاه ، حسینیه ، تکیه ، مهدیه ، فاطمیه ، هیئت های مذهبی، تعزیه ، مکتب خانه و حوزه علمیه ، نماز جمعه و از این دست و حتی خانواده را باید از جمله رسانه های اسـلامی بدانیم که نقش و تأثیر ارتباطی آن ها در تـاریخ تحـولات جامعـه ی شـیعی ایـران و حفـظ و انتقال معارف ناب اسلامی بسیار با اهمیت بوده و تا امروز نیز به عنوان یـک شـبکه ارتبـاطی موثر عمل کرده است دلیل انتخاب احادیث امـام حسـن مجتبـی(ع ) بـه عنـوان یـک رسـانه بـرای تحلیـل در پژوهش حاضر، وجود شرایط پیچیده سیاسـی، اجتمـاعی و اقتصـادی در آن مقطـع حسـاس میباشد.
بدین صورت کـه در دو کتـاب صحیفه الحسن (ع ) 2 و جلد دهم بحار الانوار 3 که شامل نیایش ها، ادعیه ، خطبه ها و منـاظرات آن حضرت میباشد، پژوهشگر به صورت هدفمند چهل حدیث از امام حسن (ع ) که مرتبط با موضوع پژوهش بوده اند را انتخـاب و سـپس بـه صـورت طبقـه بنـدی شـده ، آن احادیـث انتخاب شده در سه طبقه ی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جـای داده شـده و مـورد تجزیـه و تحلیل قرار گرفته است .
نتیجه گیری بر اساس یافته های پـژوهش حاضـر پـس از بررسـی و تحلیـل چهـل حـدیث از امـام حسـن مجتبی(ع ) مشخص شد که در بین مسائل اجتماعی، بیشترین مسئله و دغدغـه ای کـه مـدنظر امام دوم شیعیان بوده نیکی به دیگران بوده است و همواره مـیفرماینـد کـه شـیعیان بایـد در جامعه آن چنان زندگی کنند که در انجام امور خیر و نیکی و عبادت ، سرآمد همه باشند تـا جایی که اگر پرسش شود چه کسی بهترین است ؟ مردم به او اشاره کنند."