چکیده:
همگام با وقوع چالشها و تهدیدات نوظهور در عرصه بینالمللی، مفهوم امنیت نیز دچار تحول مفهومی شده و ضمن ایجاد نوعی تغییر پارادایمی از الگوی امنیت دولت- محور به سوی الگوهای امنیت انسان- محور، موضوعاتی نظیر امنیت انسانی و محافظت از موجودیت تمام ابناء بشر، اهمیت یافته است. از سوی دیگر چنانچه امنیت موید یک نوع تعادل در ساحتهای مختلف دانسته شود، هر عنصر ضد تعادلی می تواند برهم زننده امنیت و بالتبع زمینهساز ناامنی شود. بر همین اساس یکی از عناصری که هم مولود عدم تعادل و هم عاملی برای ایجاد ناامنی است، مسئله محرومیت و فقر در ابعاد گوناگون است که به منزله یکی از چالشهای امنیت انسانی زمینه را برای رشد پارامترهای مخرب امنیت (همچون جنگ، خشونت و قاچاق انسان) فراهم می سازد. روی دیگر سکه بنظر میرسد رفتارهای حمایتگرانه و انسان دوستانه میتواند عاملی جهت ترمیم و کنترل تعادل درعرصههای اقتصادی و اجتماعی باشد. این مقاله درصدد است ضمن تحلیل و بررسی شاخصها و ویژگیهای امنیت انسانی، جایگاه رفتارهای حمایتگرانه را از منظر اندیشههای اسلامی در رفع ریشههای ناامنی مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی برای کاستن از نارسائیهای امنیتی موجودتبیین نماید.همگام با وقوع چالش ها و تهدیدات نوظهور در عرصه بین المللی، مفهوم امنیت نیز دچار تحول مفهومی شده و ضمن ایجاد نوعی تغییر پارادایمی از الگـوی امنیـت دولـت - محـور بـه سـوی الگوهای امنیت انسان - محور، موضوعاتی نظیر امنیت انسانی و محافظت از موجودیت تمام ابناء بشر، اهمیت یافته است . از سوی دیگر چنانچه امنیت مویـد یـک نـوع تعـادل در سـاحت هـای مختلف دانسته شود، هر عنصر ضد تعادلی می تواند برهم زننده امنیت و بالتبع زمینه ساز نـاامنی شود. بر همین اساس یکی از عناصری که هم مولود عدم تعادل و هم عاملی برای ایجاد نـاامنی است ، مسئله محرومیت و فقر در ابعاد گوناگون است که به منزلـه یکـی از چـالش هـای امنیـت انسانی زمینه را برای رشد پارامترهای مخرب امنیت (همچون جنگ ، خشونت و قاچاق انسـان ) فراهم می سازد. روی دیگر سکه بنظر میرسد رفتارهای حمایت گرانه و انسان دوستانه میتواند عاملی جهت ترمیم و کنترل تعادل درعرصه های اقتصادی و اجتماعی باشد. این مقالـه درصـدد است ضمن تحلیل و بررسی شاخص ها و ویژگیهای امنیت انسانی، جایگاه رفتارهای حمایت - گرانه را از منظر اندیشـه هـای اسـلامی در رفـع ریشـه هـای نـاامنی مـورد بررسـی قـرار داده و راهکارهایی برای کاستن از نارسائیهای امنیتی موجودتبیین نماید.
خلاصه ماشینی:
"ا. ایران ، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ١١ شماره ٣ صص ٥٤٥-٥٧١ نقوی، علی محمد (١٣٧٣) جـامعه شناسی غرب گرایی، امیرکبیر جاوید، محمد(١٣٨٨)، "عدالت طبیعی بنیانی برای صلح جهانی: از قوانین طبیعـی تـا امنیـت همگـانی"، بولتن مرکز مطالعات بین المللی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ، سال هشتم ، شماره ١ از صص ١١-٣٢ خلیلی، نصرالله (١٣٩٠)، معیارها و شاخص های توسعۀ انسـانی از دیـدگاه اسـلام ،دو فصـلنامه معرفـت اقتصاد اسلامی، سال دوم ، شماره دوم ، بهار و تابستان ، از صص ٨١-١٠٥ خوانساری، جمال الدین محمد (١٣٦٠) شرح غرر الحکم و درر الحکم ، به تصحیح سـید جمـال الـدین اریویی، تهران : انتشارات دانشگاه تهران رالز، جان (١٣٨٧) نظریه عدالت ، ترجمه مصـطفی ملکیـان ، انتشـارات پژوهشـکده مطالعـات فرهنگـی و اجتماعی ، شماره ١٠ رضی، سید(١٤١٢)،نهج البلاغه ، تصحیح صبحی صالح ، قم :دارالهجره ساعد، نادر (١٣٨٩)، "صورت بندی تروریسم در نگاه حقوقی: دستاویزها و چشم انـدازه " ، انتشـارات دادگستر ساعد، نادر (١٣٩٠) "تروریسم و نظام حقوقی ناظر بر حمایت از صلح و حقوق بشر"، انتشارات مجمع جهانی صلح اسلامی سرخیل ، بهنام (١٣٩٣) ، "تاثیر سازمان های فراملی بر تحولات دوران گذار انقلاب های عربی " مجموعه مقالات بیست و یکمین همایش بین المللی خلیج فارس ، انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت خارجه ازصص ٤٧-٦٣ سیمبر، رضا و قربانی شیخ نشین ، ارسلان (١٣٨٧) روابط بین الملل و دیپلماسی صلح در نظـام متحـول جهانی، انتشارات سمت شیخ طبرسی ، مکارم الأخلاق ، ترجمه میرباقری، ج ١ غرایاق زندی ،داود(١٣٩٢) ، نسبت عدالت اجتماعی وامنیت ملی: چارچوب نظری، فصلنامه مطالعـات راهبردی ، شمارسوم ، سال شانزدهم ازصص ٧-٣٢ قاسمی ،محمدعلی(١٣٨٤)، امنیت انسانی: ومبانی مفهومی و الزامات ، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ٨ شماره ٤ ،از صص ٨١٧-٨٣٢ نش ، کیت (١٣٨٩)، جهانی شدن ، جامعه شناسی معاصر و قدرت ، ترجمه محمدتقی دلفـروز، انتشـارات کویر کینگ ،گری و کریستوفو موری (١٣٨٣) ، بازاندیشی در امنیت انسانی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ٧ شماره ٤ ،از صص ٣-٢٧ گر، تدرابرت (١٣٧٧) چرا انسان ها شورش میکنند، ترجمه علـی مرشـدی زاده ، پژوهشـکده مطالعـات راهبردی، تهران گریفیتس ، مارتین (١٣٩٠) دانشنامه روابط بین الملل و سیاست جهان ، ترجمه علیرضـا طیـب ، چـاپ دوم ، نشر نی لطفیان ، سعیده (١٣٨٩) نابرابری اقتصادی جهانی و فقر، فصلنامه سیاست ، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره ٤٠ ، شماره ٤ ،از صص ٢١٧-٢٣٥ مساواتی،مجید (١٣٨٤)آسیب شناسی اجتماعی ایران ، نوین ، تبریز موثقی، سید احمد(١٣٨٨) جنگ و توسعه نیافتگی سیاست ،مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره ٣٩ ،شماره ٢ ، صص ٣١٧-٣٣٧ نویدنیا، منیره (١٣٨٥) تاملی نظری در امنیت اجتماعی : با تاکید بر گونه های امنیت ، فصلنامه مطالعـات راهبردی ، سال ٩ ،شماره ١، از صص ٥٣-٧٢ ب - انگلیسی Babones, Salvatore J."