چکیده:
زمینه و هدف : ملاک انتخاب و انتصاب فرماندهان و مدیران بایستی بر اساس یک روند و فرایند چندین ساله در محیط کاری کارکنان ، احصاء و بر اساس معیارهای اسلامی و شایستگی های فردی صورت پذیرد که قطعا نتایج متفاوتی را نسبت به گذشته در پی خواهد داشت ، در این تحقیق به تعیین این عوامل پرداخته می شود. بنابراین تحقیق حاضر درصدد تعیین عوامل مؤثر در مدیریت و فرماندهی از منظر اسلامی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است و محقق سعی دارد این عوامل را با رویکرد اسلامی احصاء کند. روش : روش اجرای این تحقیق ، آمیخته و نوع آن ، کاربردی و توسعه ای است . جامعه ی آماری در این تحقیق شامل تعدادی از کارکنان نیروهای مسلح بوده است که حداقل دارای بیست و پنج سال سابقه و همچنین در سطوح فرماندهی خدمت کرده اند، براین اساس تعداد آنها در حدود ٢٠٠ نفر برآورد می شود. در این تحقیق با بهره گیری از آماره های توصیفی و استنباطی و بهره گیری از تحلیل کمی و کیفی با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی ، عوامل مؤثر در مدیریت و فرماندهی از منظر اسلامی تعیین شد.هدف اصلی این تحقیق ؛ تعیین عوامل مؤثر در مدیریت و فرماندهی از منظر اسلام در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و سؤال اصلی تحقیق این گونه مطرح شده است که ؛ عوامل مؤثر در مدیریت و فرماندهی از منظر اسلام در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران کدامند؟ یافته ها: یافته ها نشانگر این مسئله است که سه مؤلفه ؛ ارزش های دینی ، توانمندی های علمی و عملی و ارزش های اخلاقی و رفتاری و همچنین ٥٥ عامل مربوط به این مؤلفه ها به ترتیب در مدیریت و فرماندهی اسلامی تأثیر گذار هستند. در ادامه ، مهم ترین عوامل مؤثر در مدیریت و فرماندهی اسلامی از طریق آماره آزمون کای مربع و ضریب توافقی بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته و همچنین اولویت بندی مؤلفه ها و روابط آن ها مشخص شد. مقدار آلفای کرونباخ برای پرسش نامه مربوطه برابر ٠.٨٠٧ محاسبه شد که نشان دهنده پایایی مناسب آن است . نتیجه گیری : نتایج حاصله بیانگر این مسئله می باشد که ؛ مؤلفه های ارزش های دینی ، توانمندی های علمی و عملی و ارزش های اخلاقی و رفتاری و عوامل مرتبط با آن ، می تواند ملاک و معیاری مناسب و ارزشمند برای انتخاب و انتصاب فرماندهان و مدیران باشد. به عبارتی فرماندهان و مدیرانی که برای نیروهای نظامی و انتظامی برگزیده می شوند باید دارای این ویژگی ها بوده و از لیاقت و شایستگی های منحصربه فردی برخوردار باشند تا در زمان صلح ، بحران و جنگ ، کارآیی بالایی را از خود نشان دهند و این توان را دارا باشند که نیروهای خود را در صحنه های عملیاتی به خوبی راهبری کنند.
خلاصه ماشینی:
"جدول ١: مؤلفه ها و عوامل احصاء شده در راستای ارتقاء و حفظ ارزش های دینی در مدیریت و فرماندهی اسلامی مؤلفه ها و عوامل شماره ارزش های دینی 1 آخرت گرایی 2 ترویج ارزش های متعالی در جامعه 3 اعتقاد به معاد 4 احترام به مقام و منزلت انسانی 5 اهتمام به ارتقاء وضعیت معیشتی کارکنان ٦ توجه به منزلت و جایگاه انسانی کارکنان ٧ مقبولیت و مشروعیت فرمانده از نظر کارکنان 8 فقدان کبر و غرور و ریا 9 مطیع پروردگار و رسول خدا و امامت جدول ٢: مؤلفه ها و عوامل احصاء شده مؤثر در توانمندی های علمی و عملی در مدیریت و فرماندهی اسلامی توانمندی های علمی و عملی (هنر و فن ) 10 توان برنامه ریزی 11 توان سازماندهی 12 علم و تخصص 13 سیاست دان 14 خلاق 15 توان رهبری 16 توانمندی ارتقای سازمان و بهره وری ١٧ نوگرایی و اهتمام در ارائه خدمات برتر ١٨ التزام به رعایت قانون خدا در همه شرایط 19 توان تنش زدایی و مدیریت صحنه 20 تصمیم گیری در زمان مناسب 21 ایجاد انگیزه و ابتکار در کارکنان ٢٢ توان ارزیابی عوامل پیروزی و ناکامی 23 جذب نیروهای صالح 24 توان تشویق و تنبیه به موقع ٢٥ توان تشخیص روحیات روانی کارکنان ٢٦ کاهش تعداد زندانیان و نیروهای امنیتی و قضایی 27 تجربه کاری 28 پایبند بودن به اصول و ضوابط 29 توان تشخیص استعدادهای نهفته 30 اهتمام به تعلیم و تربیت مستمر 31 توان واپایش و فرماندهی جدول ٣: مؤلفه ها و عوامل احصاء شده مؤثر در رشد ارزش های اخلاقی و رفتاری در مدیریت و فرماندهی اسلامی ارزش های اخلاقی و رفتاری ٣٢ پیرو رهبر، امام و فرمانده خود بودن 33 توان جسمی مناسب 34 هوشمندی 35 راست گویی و صداقت 36 فقدان ترس و وحشت از دشمن 37 داشتن شجاعت 38 قاطعیت 39 عدالت 40 دلسوز 41 صبور و شکیبا 42 امانت دار 43 میانه رو بودن 44 حفظ منابع سازمان 45 سلامت رفتاری 46 قدرت اعمال نفوذ در دیگران 47 حسن سابقه 48 حسن خلق ٤٩ تشویق به رعایت معیارهای اخلاقی در کارکنان 50 انتقادپذیری 51 سخاوت 52 مشورت گرفتن در امور ٥٣ نداشتن حسد، تنگ نظری ، غضب و بداندیشی 54 سخت گیری در مقابل دشمنان 55 صالح بودن پس از انجام مطالعات گسترده کتابخانه ای ، میدانی و بررسی های عمیق صورت گرفته ، سه مؤلفه ی مؤثر در مدیریت و فرماندهی اسلامی مشخص شد که شامل ؛ توانمندی های علمی و عملی ، ارزش های دینی و ارزش های اخلاقی و رفتاری است و در ادامه ، ٥٥ عامل مربوط به این مؤلفه ها طی مطالعات کتابخانه ای و مرور ادبیات تحقیق و همچنین از طریق پرسش نامه از جامعه نمونه احصاء شد."