چکیده:
مقدمه : اهمیت و تأثیر رابطه اجتماعی میان پزشکان و بیماران ، بر پیامدهای بالینی ، روانی ـ اجتماعی و رفتاری مشاوره سبب شده است تا توجه چشمگیری به شکل ها و عوامل تعیین کننده این رابطه معطوف شود. هدف اصلی این مطالعه بررسی الگوی های زیستی ، روانی و اجتماعی رابطه پزشک و بیمار در گذر از الگوی زیست پزشکی است . روش : روش این بررسی اسنادی است و مقاله های انگلیسی سال های ١٩٨٠ تا ٢٠١١ موجود در پایگاه های اطلاعاتی Springer،Wiley و Proquest بررسی شده و کلمات کلیدی doctor-patient relationship،biomedical model وbiopsychosocial model جزء کلیدواژه های آنها بود و برخی مقاله های فارسی نیز وارد مطالعه شدند. یافته ها: در کشورهای توسعه یافته ، تبادل اطلاعات ، الگوی غالب ارتباطی است و جنبش مصرف کننده ی سلامت ، به متداول شدن مدل تصمیم گیری مشارکتی و ارتباط بیمارمحور منجر شده است . مدلی که در آن ضرورت جامع نگری به انسان چندبعدی به طور روزافزونی مطرح می شود. انسانی مرکب از ابعاد زیستی ، روانی و اجتماعی . این پیچیدگی ، تغییری نمونه ای را در رابطه پزشک و بیمار تحمیل می کند: گذاری از مدل پزشکی زیستی خطی به مدل زیستی ـ روانی ـ اجتماعی دورانی با تأثیرهای متقابل بی شمار. نتیجه گیری : برای جستجوی مراقبت های درمانی مؤثرتر و انسانی تر، مطالعه جامعه شناختی رابطه پزشک و بیمار می تواند زمینه های اجتماعی که در فرایند درمان بیماران مورد غفلت واقع شده اند را برجسته تر کند. لذا آموزش مهارت های ارتباطی در کنار فن و دانش پزشکی ، ایجاد پیوندهای مناسب در زمینه پژوهش و آموزش میان دانشکده های علوم انسانی و علوم پزشکی و جایگزین کردن الگوهای ارتباطی بیمارمدار می تواند راهکارهای مناسبی برای گذار از مدل سنتی پزشکی زیستی به مدل چندبعدی زیستی ـ روانی ـ اجتماعی باشد.
خلاصه ماشینی:
"شناخت جنبه های زیستی ، اجتماعی و فرهنگی بیماری می تواند بر شیوه ارتباطی پزشک در برخورد با بیمار و درک بهتر و عمیق تر مسائل و مشکلات جسمی و روحی آنان تأثیر گذاشته و حتی پزشک را در رسیدن به تشخیص صحیح و انتخاب و ارائه گزینه درمانی مناسب و کارآمد که مورد پذیرش بیمار قرار گرفته و با خواسته های او مطابقت بیشتری داشته باشد یاری کند که البته این توانمندی موجب موفقیت پزشک در جلب رضایت و اعتماد بیمار و همکاری و مشارکت بهتر و بیشتر در درمان و در نتیجه اثربخشی و موفقیت درمان می شود.
شناخت جنبه های زیستی ، اجتماعی و فرهنگی بیماری می تواند بر شیوه ارتباطی پزشک در برخورد با بیمار و درک بهتر و عمیق تر مسائل و مشکلات جسمی و روحی آنان تأثیر گذاشته و حتی پزشک را در رسیدن به تشخیص صحیح و انتخاب و ارائه گزینه درمانی مناسب و کارآمد که مورد پذیرش بیمار قرار گرفته و با خواسته های او مطابقت بیشتری داشته باشد، یاری کند، که البته این توانمندی موجب موفقیت پزشک در جلب رضایت و اعتماد بیمار و همکاری و مشارکت بهتر و بیشتر در درمان و در نتیجه اثربخشی و موفقیت درمان می گردد.
(1991), Doctor-patient communication and the quality of care, Social Science & Medicine 32: 1301–1310.
Information-giving in medical consultations: The influence of patients' communicative styles and personal characteristics, Social Science & Medicine, 32: 541–548."